Finanse gospodarstw domowych w III kw. 2014

Przeczytaj także: NBP: finanse gospodarstw domowych w IV kw. 2013

Co więcej, wzrost Barometru wskazuje na możliwe przy-spieszenie wzrostu zadłużenia konsumpcyjnego. Pierwsze efekty tego przyspieszenia są już widoczne w danych Narodowego Banku Polskiego. Po okresie trwającej dwa i pół roku stagnacji na rynku kredytów konsumenckich, w okresie od stycznia 2013 r. do czerwca 2014 r. całkowite zadłużenie gospodarstw domowych z tytułu kredytów konsumpcyjnych wzrosło o 10 mld PLN. Nastroje w obszarze prognozy kredytowej wskazują na dalszy możliwy wzrost, jednak należy brać pod uwagę szereg możliwych ograniczeń dla tego wzrostu.

Podstawą konstrukcji Nowego Barometru Rynku Consumer Finance jest sytuacja w czterech obszarach oddziałujących na rynek kredytów i pożyczek konsumenckich. Obszary te uwzględniają wpływ czynników demograficznych na rynek, popyt na zakupy dóbr trwałych i skłonność do ich finansowania z kredytu, niepewność związaną z sytuacją finansową oraz wykluczenie z rynku kredytowego.

W ostatnim kwartale największy wpływ na poprawę Barometru wywarło zwiększenie skłonności do dokonywania poważnych zakupów oraz finansowania ich ze środków obcych. Należy jednak pamiętać, że sytuacja w tym obszarze od bardzo długiego czasu pozostaje bardzo negatywna, a skłonność do sięgania po kredyty przy finansowaniu wydatków konsumpcyjnych jest bardzo niska. W badaniu obserwowany jest jednak niewielki wzrost odsetka gospodarstw domowych, które deklarują chęć sfinansowania zakupu samochodu, a także remontu mieszkania ze środków kredytowych. Stanowią one odpowiednio 35,3% oraz 32,3% gospodarstw domowych rozważających zaciągnięcie długu.

Nieznacznej poprawie uległy ogólne odczucia gospodarstw domowych dotyczące koniunktury, co powinno sprzyjać ograniczeniu niepewności przy sięganiu po kredyt. Poprawa nie jest jednak jednoznaczna. Z jednej strony znacząco poprawiają się oczekiwania gospodarstw domowych dotyczące sytuacji w całej gospodarce. Z drugiej strony, optymizm ten nie przekłada się na oczekiwania dotyczące rynku pracy, co może hamować skłonność do sięgania po kredyt w związku z obawami dotyczącymi stabilności zatrudnienia. Oczekiwania co do sytuacji finansowej gospodarstwa domowego pozostają stabilne.

Analiza wykluczenia, przeprowadzona w poprzednim kwartale, wskazuje, że problemem tym objętych jest poniżej 20% gospodarstw domowych. Niestety, oddziaływanie czynników demograficznych od 2007 roku systematycznie przekłada się na pogorszenie wskazań barometru. Od tego momentu coraz większa grupa gospodarstw domowych na rynku to gospodarstwa domowe osób starszych, zaś udział grup konsumentów najbardziej aktywnych w obszarze zaciągania kredytu konsumenckiego (gospodarstwa domowe z głową w wieku do 44 lat) zaczął się zmniejszać. Dodatkowo, w ostatnim okresie negatywne tendencje w tych obszarach zaczynają przyspieszać.

Uwzględniając wskazania Barometru i konfrontując je z sytuacją na rynku kredytów, prognozujemy, że rynek kredytu konsumenckiego będzie rósł w kolejnych miesiącach, a tempo wzrostu może utrzymywać się na zbliżonym do obecnego poziomie.