Finanse gospodarstw domowych w III kw. 2019

Przeczytaj także: Naszym problemem nie jest zadłużenie, ale ceny żywności

Na początek, tradycyjnie już, kilka zdań wyjaśnienia. Barometr Consumer Finance powstaje na bazie analizy czterech obszarów oddziałujących na rynek kredytów i pożyczek konsumenckich. Obszary te uwzględniają:

• wpływ czynników demograficznych na rynek,
• popyt na zakupy dóbr trwałych i skłonność do ich finansowania z kredytu,
• niepewność związaną z otoczeniem gospodarczym i własną sytuacją finansową oraz
• wykluczenie z rynku kredytowego.

Jeżeli wskazania Barometru spadają poniżej 50 punktów, oznacza to stagnację lub ujemną dynamikę, a wartości wyższe niż 50 punktów sugerują dodatnią dynamikę kredytu konsumpcyjnego w okresie najbliższych 12 miesięcy.

Najnowsze wskazanie barometru na poziomie 63 punktów jest zdecydowanie pozytywnym zaskoczeniem. Należy jednak mieć na uwadze, że w ostatnich kwartałach wartość ta podlegała silnym wahaniom, co było spowodowane w dużym stopniu niepewnością co do spowolnienia wzrostu gospodarczego w Polsce i na świecie. W ostatnim roku wartość barometru nawet spadła poniżej 50 pkt., co mogło zapowiadać ujemną dynamikę w tym obszarze rynku kredytowego. W ostatnich kilku miesiącach dynamika kredytu dla gospodarstw domowych ustabilizowała się na poziomie 6,5-7%, w tym kredytu konsumpcyjnego na ok. 9%. Bieżące wskazania barometru mogą zapowiadać poprawę tej dynamiki.

– Aktualny odczyt Barometru Rynku CF wskazuje na potencjalnie wysoką dynamikę wzrostu kredytu konsumpcyjnego. Jednak z uwagi na dużą zmienność wskazań barometru, obserwowaną w ostatnim czasie, w celu oceny trwałości trendu należy poczekać do wyników za następny kwartał – ocenia dr Sławomir Dudek z IRG SGH.

Znacząca poprawa nastrojów na rynku consumer finance jest spowodowana optymistycznymi prognozami gospodarstw domowych w zakresie dokonywania poważnych wydatków oraz stopnia ich finansowania z kredytu. To właśnie ta składowa miała decydujący wkład w poprawę odczytu barometru. Według badania KPF i IRG SGH, polskie gospodarstwa chcą zwiększać wydatki na wszystkie grupy dóbr, tj. na zakup dóbr trwałego użytku, zakup samochodu, zakup i remont mieszkania. Co więcej, w większym stopniu chcą finansować te wydatki z kredytu. Nieznacznej poprawie uległa składowa związana z oceną otoczenia makroekonomicznego, choć tutaj wygładzony z wahań krótkookresowych wskaźnik ukazuje raczej niezmienny trend. Zmalały też obawy przed bezrobociem i nieznacznie poprawiły się oczekiwania co do wzrostu gospodarczego. Po raz pierwszy od kilku kwartałów zmniejszył się również poziom wykluczenia z rynku finansowego.

Zaskakująco pogorszyły się za to oceny w zakresie własnej sytuacji finansowej. Czynniki demograficzne również oddziałują negatywnie i – biorąc pod uwagę prognozy demograficzne – ta tendencja będzie utrzymana przez bardzo długi okres.

– Nastroje gospodarstw domowych, w szczególności ich nastawienie i potencjał do korzystania z usług rynku consumer finance, pozostają pod wpływem niepewności co do spowolnienia gospodarczego. Z jednej strony twarde dane statystyczne pokazują, że stan polskiej gospodarki jest dobry, rynek pracy jest nadal w trendzie wzrostowym, z drugiej strony – dane z gospodarki niemieckiej są niepokojące. Jednak w opiniach polskich gospodarstw domowych tendencje są optymistyczne, wsparte dodatkowo zwiększonym programem 500+. Jeżeli więc gospodarka i rynek pracy będą odporne na spowolnienie, to aspiracje konsumpcyjne i popyt na produkty consumer finance będą relatywnie wysokie – wyjaśnia Andrzej Roter, Prezes Zarządu KPF.