Rynek funduszy inwestycyjnych - trendy 2010

Przeczytaj także: TFI: sprzedaż i umorzenia IV 2011

Jak czytamy w raporcie, 2010 rok wpisuje się w charakterystykę ostatnich lat pod względem znaczącego spadku udziału w rynku towarzystw zarządzających największymi aktywami. Wyjątkiem była Aviva Investors Poland TFI, której udział w rynku wzrósł o +0,1 pkt proc. do poziomu 9,6%, dzięki czemu towarzystwo awansowało na miejsce drugiego co do wielkości zarządzanych środków TFI. W 2009 roku pozycję wicelidera zajmowało BZ WBK TFI z udziałem na poziomie 11,2%, jednak duże odpływy środków z funduszy tego TFI w 2010 roku spowodowały zmniejszenie udziału do 9,1%. W minionym roku znacznemu wyhamowaniu uległo tempo spadku udziału PKO TFI (z -1,9 do -0,2 pkt proc.).

Najważniejszym czynnikiem, który ma wpływ na wzrost/spadek wartości aktywów funduszy inwestycyjnych jest koniunktura rynkowa na krajowym i zagranicznych rynkach akcji, która w 2010 roku była korzystna. Istotny wpływ na rozwój tego rynku mają również: wzrost polskiej gospodarki, stosunkowo niski poziom bezrobocia, emigracja zarobkowa oraz stale rosnąca świadomość inwestycyjna. Z czynników strukturalnych ważna pozostaje popularność ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, dzięki temu, iż zdecydowana większość polis z UFK jest powiązana z krajowymi funduszami inwestycyjnymi. Istotny jest również rozwój palety produktów i oferowanie przez TFI coraz bogatszego wachlarza możliwości inwestycyjnych. Dużą rolę odgrywają także fundusze zamknięte tworzone na zamówienie, które nieustająco cieszą się dużym zainteresowaniem.
W ciągu całego 2010 roku najwięcej nowych środków pozyskiwały instytucje średniej wielkości, również te, które nie mają wsparcia ze strony banków. Podobnie jak przed rokiem, zdecydowanie najwięcej nowych aktywów netto napłynęło do funduszy Union Investment TFI, które zebrało ponad +3,3 mld zł. Według szacunków Analiz Online, powyżej 1 mld zł pozyskały jeszcze Pioneer Pekao TFI, IDEA TFI, IPOPEMA TFI, Quercus TFI oraz KBC TFI. Z największych podmiotów dodatnie saldo wpłat i wypłat odnotowały także: Aviva Investors Poland TFI (+0,7 mld zł), PKO TFI (+0,4 mld zł) oraz ING TFI (+0,3 mld zł).

Wśród towarzystw, które odnotowały największe odpływy środków znalazło się BZ WBK TFI, trzecie pod względem wielkości zarządzanych środków TFI (-0,8 mld zł), a także Skarbiec TFI (ok. -0,4 mld zł) oraz Millenium TFI (ok. -0,2 mld zł).

Rozwój rynku pod względem podmiotowym

W 2010 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała osiem zezwoleń dla TFI na zarządzanie funduszami inwestycyjnymi, czyli najwięcej w dotychczasowej historii rynku. Zgodę otrzymały: AXA TFI, BPS TFI, HARENDA TFI, KGHM TFI, MS TFI, Provide TFI, SovereignFund TFI oraz TFI Fortis Private Investments. W przypadku czterech instytucji założycielami są krajowe firmy lub osoby prywatne. Chodzi o KGHM TFI, Harenda TFI, SovereignFund TFI oraz Provide TFI. Z kolei właścicielami AXA TFI SA i TFI Fortis Private Investments SA są krajowe instytucje finansowe będące częścią globalnych grup finansowych. W przypadku BPS TFI, głównym akcjonariuszem jest bank spółdzielczy, a MS TFI - agencja rządowa.

W 2010 roku, KNF wydała również zezwolenia dla Altus TFI oraz Copernicus Capital TFI na rozszerzenie przedmiotu działalności towarzystw o zarządzanie portfelami. Ponadto w marcu 2010 roku wygasło zezwolenie udzielone w 2009 r. przez organ nadzoru dla Société Générale Asset Management Alternative Investments (Poland) TFI z powodu nie rozpoczęcia zarządzania funduszem inwestycyjnym w ciągu roku od daty wydania zezwolenia.

W efekcie na koniec 2010 roku zarejestrowanych było łącznie 50 towarzystw funduszy inwestycyjnych. Działalność operacyjną prowadziło natomiast 49 TFI, gdyż SovereignFund TFI nie zdążył do końca roku zarejestrować żadnego funduszu inwestycyjnego.

W minionym roku mieliśmy również do czynienia z kilkoma zmianami własnościowymi w akcjonariacie towarzystw funduszy inwestycyjnych, które spowodowały zmiany nazw tych instytucji finansowych. 100% akcji Contango TFI przejął Bank Polskiej Spółdzielczości, w konsekwencji tego ruchu zmieniono nazwę na BPS TFI. Nowym właścicielem Spatium TFI został Trigon DM, a towarzystwo działa obecnie pod nazwą Trigon TFI. TFI Satus zmienił nazwę na TFI BDM i należy teraz do Beskidzkiego DM. Ponadto nowym właścicielem Amplico TFI (pośrednio – poprzez Amplico Life) została spółka Met Life Inc., która przejęła od AIG dotychczasowego akcjonariusza spółek Amplico w Polsce – American Life Insurance Company (Alico).