Expander: indeks koniunktury V 2010

Przeczytaj także: Expander: indeks koniunktury IX 2011

Wskaźniki wyprzedzające koniunktury

W Polsce istnieją indeksy, zaliczane do grupy wskaźników wyprzedzających koniunktury (leading indicators), które oceniają nastroje lub oczekiwania przedsiębiorców i konsumentów, oraz badają zaobserwowane tendencje w aktywności krajowych przedsiębiorstw. Przykładem mogą być publikowane przez GUS wskaźniki koniunktury w przemyśle, budownictwie, handlu i usługach oraz wskaźnik koniunktury konsumenckiej a także wskaźnik PMI firmy Markit. Brak jest jednak w Polsce wskaźnika, który oceniałby opinie uczestników szeroko rozumianego rynku finansowego, dla których prawidłowa ocena sytuacji gospodarczej w kraju jest jednym z kluczowych czynników niezbędnych do osiągania dobrych wyników. Firmy finansowe na ogół posiadają komórki analityczne, specjalizujące się w dogłębnej analizie koniunktury w skali makro. Dobra orientacja w zagadnieniach związanych z makroekonomią jest niezbędna nie tylko ekspertom bezpośrednio zajmującym się analizą gospodarki, ale też np. zarządzającym aktywami lub podejmującym strategiczne decyzje w tych instytucjach. Pochodzącym z zagranicy przykładem wskaźnika, który bazuje na opiniach przedstawicieli świata finansów jest niemiecki ZEW. Wskaźnik ten popularny jest wśród osób śledzących tendencje w gospodarce nie tylko niemieckiej (Niemcy to przecież czwarta pod względem wielkości gospodarka globu). Przykładem na to jak wartościowy jest ten wskaźnik, niech będzie fakt, że badanie jego trendu, wcześniej niż analiza innych wskaźników wyprzedzających, dało sygnał możliwego zakończenia ogólnoświatowej bessy na początku 2009 roku.

Czym jest IKEF?

Firma Expander postanowiła zapełnić tę istniejącą w Polsce lukę poprzez stworzenie Indeksu Koniunktury Ekspertów Finansowych (IKEF) bazującego na opiniach najlepszych fachowców zatrudnionych w instytucjach finansowych. W pierwszym badaniu ankietowym udział wzięło 100 przedstawicieli około pięćdziesięciu firm, będących uczestnikami polskiego rynku kapitałowego. Ankietowani to eksperci oraz menedżerowie średniego i wyższego szczebla, zajmujący się bezpośrednio analizami ekonomicznymi i inwestycyjnymi, zarządzaniem aktywami lub strategicznym zarządzaniem firmą. W skład próbki badawczej weszły największe banki, powszechne towarzystwa emerytalne, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, biura maklerskie i towarzystwa ubezpieczeniowe. W przyszłości dążyć będziemy do tego aby badanie objęło wszystkich uczestników polskiego rynku finansowego.

Rozpoznawanie fazy cyklu koniunkturalnego

Ankietowani odpowiadali na cztery pytania, które ocenić miały pogląd tej grupy na bieżący i oczekiwany stan koniunktury gospodarczej oraz oczekiwane kierunki zmian inflacji i polityki pieniężnej. Bazą do obliczania głównego wskaźnika, czyli IKEF, było pytanie:

• Jak oceniasz koniunkturę gospodarczą w Polsce w perspektywie najbliższych 6 miesięcy?

Pozostałe trzy pytania:

• Jak oceniasz obecną koniunkturę gospodarczą w Polsce?
• Jak zmieni się inflacja w Polsce w perspektywie najbliższych 6 miesięcy?
• Jak zmieni się polityka pieniężna w perspektywie najbliższych 6 miesięcy?

mają charakter pomocniczy i służą do oceny, w której fazie cyklu koniunkturalnego gospodarka może się znajdować. Prawidłowe oszacowanie fazy cyklu wymaga wiedzy, z jakiego pułapu nastąpi pogorszenie lub poprawa gospodarki, czy zmiany koniunktury są inflacjogenne czy też spowodują obniżenie inflacji i w końcu, czy zachodzące procesy mogą wymusić reakcje decydentów polityki monetarnej. Odpowiedzi na te pytania powinny dać orientacyjny pogląd czy trwająca faza cyklu to początkowa poprawa, ożywienie, wyraźny ale „zdrowy” wzrost, przegrzanie koniunktury, spowolnienie, recesja czy też potencjalny „dołek” koniunkturalny.