Wpływ kryptowalut i technologii blockchain na współczesną gospodarkę i finanse

Blockchain a transformacja gospodarki

Blockchain nie jest pojęciem wyjątkowo nowym. Technologia ta powstała wraz z bitcoinem, a więc usłyszeliśmy o niej po raz pierwszy w 2008 roku.

Dziś nikogo nie dziwi, że blockchain wykracza daleko poza obszar kryptowalut. Znajduje zastosowanie w wielu branżach, a to wciąż dopiero początek jego adaptacji w świecie pozafinansowym.

Blockchain działa na zasadzie rozproszonej księgi rachunkowej (ang. Distributed Ledger Technology – DLT), która umożliwia przechowywanie danych w sposób bezpieczny i transparentny. Dzięki temu nie są potrzebni pośrednicy, tacy jak banki czy notariusze, a to przyspiesza procesy i obniża ich koszty.

Blockchain w logistyce

Jedną z gałęzi gospodarki, w której zastosowanie blockchaina stale rośnie, jest logistyka. Technologia ta wspiera monitorowanie towarów na każdym etapie produkcji i dostawy. Szacuje się, że dzięki technologii blockchain koszty w tym zakresie uda się zredukować o 15–30% w ciągu najbliższych kilku lat.

Blockchain w logistyce pomaga:

• śledzić zapasy i zarządzać nimi,
• zarządzać trasami,
• bezpiecznie rozliczać płatności,
• weryfikować autentyczność produktów,
• rozstrzygać spory,
• zachować zgodność z regulacjami.

A jak to wygląda w praktyce?
Amerykańska sieć supermarketów Walmart wykorzystuje blockchain do monitorowania produktów spożywczych. Skraca to czas potrzebny na zidentyfikowanie pochodzenia towarów z siedmiu dni do zaledwie kilku sekund. W praktyce oznacza to, że jeśli pojawi się podejrzenie skażenia lub zanieczyszczenia produktów, Walmart może błyskawicznie wycofać konkretną partię towaru z rynku.

Innym przykładem jest firma Everledger, która wykorzystuje blockchain m.in. do śledzenia diamentów i innych cennych towarów. Firma oferuje pełną transparentność w kwestii pochodzenia i sposobu wydobycia tych drogocennych kamieni. Dzięki temu klienci mają pewność, że zakupione przez nich diamenty są pozyskiwane zgodnie z zasadami etycznymi, a to podnosi wartość produktów.

Blockchain w bankowości i zarządzaniu finansami

Bankowość może wiele zyskać na implementacji blockchaina. Ta technologia umożliwia szybkie i tanie przesyłanie pieniędzy na całym świecie. Może to ograniczyć konieczność korzystania z systemów takich jak SWIFT przy międzynarodowych transakcjach, oferując szybsze i tańsze rozwiązania.

Według danych PwC z raportu Global Crypto M&A and Fundraising Report 2023, wykorzystanie technologii blockchain w bankowości może zmniejszyć koszty operacyjne banków nawet o 30% w nadchodzących latach.

Ale na tym potencjał się nie kończy. Blockchain to również innowacyjne usługi dla klientów. Dla przykładu: JPMorgan Chase już uruchomił własną platformę blockchain – Quorum. Pozwala ona przeprowadzać transakcje w czasie rzeczywistym. Dzięki temu JPMorgan zmniejsza ryzyko opóźnień i minimalizuje koszty wynikające z obsługi międzynarodowych transferów.

Wdrożenie technologii blockchain w bankowości to również krok ku poprawie bezpieczeństwa i ograniczeniu przypadków oszustw finansowych.

Bank of America opatentował kilka systemów blockchainowych, które pozwalają bezpiecznie zarządzać danymi transakcyjnymi. Te rozwiązania umożliwiają weryfikację tożsamości, zarządzanie danymi klientów i wykrywanie podejrzanych aktywności w czasie rzeczywistym.

Czy blockchain może zastąpić tradycyjne systemy bankowe?

Blockchain to wiele korzyści do współczesnych finansów:

• transparentność i przejrzystość – wszystkie transakcje są rejestrowane w publicznej księdze, są one niezmienne i każdy ma do nich wgląd, co zmniejsza ryzyko oszustw,
• bezpieczeństwo – transakcje w blockchain trudno zmanipulować dzięki skomplikowanym mechanizmom kryptograficznym,
• oszczędności – brak pośredników obniża koszty transakcyjne, co ma znaczenie w przypadku dużych przepływów pieniężnych.

Z drugiej strony banki nadal mają silną pozycję, którą zawdzięczają regulacjom, ścisłemu nadzorowi i zaufaniu klientów, które budowały przez dekady. Rynek finansowy jednak nieustannie ewoluuje, a blockchain może stać się realną alternatywą dla tradycyjnych usług bankowych – lub z nimi współdziałać.

Jak kryptowaluty zmieniają rynek inwestycyjny?

Kryptowaluty są dziś popularnym instrumentem inwestycyjnym, zwłaszcza wśród młodszych inwestorów, choć nie jest to regułą. Wielu postrzega je jako alternatywę dla tradycyjnych aktywów, takich jak akcje czy obligacje.

Według raportu 2023 Institutional Investor Digital Assets Study opublikowanego przez Fidelity Digital Assets, aż 74% inwestorów instytucjonalnych inwestuje w aktywa cyfrowe lub planuje to zrobić w najbliższej przyszłości. Wśród profesjonalnych graczy zainteresowanie kryptowalutami jest więc wysokie.

W Polsce rosnącą rolę w popularyzacji inwestycji w kryptowaluty odgrywają platformy takie jak Kanga Exchange, które oferują usługi związane z handlem i przechowywaniem cyfrowych aktywów.

Inwestycje w kryptowaluty są jednak obarczone ryzykiem ze względu na dużą zmienność. Z tego powodu, choć kryptowaluty zyskują popularność i mogą potencjalnie zapewnić wysokie zwroty z inwestycji, są nadal postrzegane jako ryzykowna alternatywa w stosunku do tradycyjnych aktywów.

Wpływ kryptowalut na gospodarki narodowe

Kryptowaluty zmieniają dynamikę usług finansowych. Pozwalają na szybkie i tanie międzynarodowe przesyły pieniężne, co ma znaczenie zwłaszcza dla krajów o mniej rozwiniętych systemach bankowych.

Z drugiej strony wciąż brak jednoznacznych przepisów i regulacji dla tej części rynku finansowego – choć ma się to zmienić za sprawą przyjętej przez Unię Europejską regulacji MiCA.

MiCA (Markets in Crypto-Assets) to unijne rozporządzenie, które ma na celu ujednolicenie przepisów dotyczących kryptowalut w krajach członkowskich UE. Ma zapewnić większą ochronę inwestorów oraz wprowadzić standardy dla firm działających w sektorze kryptowalut. Zacznie obowiązywać jeszcze w 2024 roku.

Wciąż też popularny jest pogląd, że kryptowaluty sprzyjają szarej strefie i są wykorzystywane do prania pieniędzy. Dane z raportu Chainalysis Crypto Crime Report 2024 wskazują jednak, że to nadal gotówka jest najczęściej wybierana przez przestępców. Transakcje z wykorzystaniem kryptowalut nie dają gwarancji, że uda się zatrzeć ślad po środkach z nielegalnych źródeł.

Czeka nas kryptowalutowa rewolucja?

Technologia blockchain i kryptowaluty wciąż zyskują na znaczeniu, wpływając na różne sektory gospodarki i finansów na skalę globalną. Od logistyki, przez bankowość, po inwestycje — blockchain redefiniuje tradycyjne modele biznesowe, wprowadzając większą transparentność, bezpieczeństwo i efektywność operacyjną. Kryptowaluty stają się coraz bardziej atrakcyjne dla inwestorów, zarówno indywidualnych, jak i instytucjonalnych. Ostatecznie to od nas zależy, czy wykorzystamy ten potencjał do stworzenia bardziej efektywnego, transparentnego i inkluzywnego systemu finansowego, który sprosta wyzwaniom współczesnego świata i otworzy nowe możliwości dla przyszłych pokoleń.