Dzień Babci i Dziadka: jak wyglądają finanse seniora?

Przeczytaj także: Kredytowy Dzień Babci i Dziadka, czyli seniorzy i ich pożyczki

Bazy Biura Informacji Kredytowej oraz Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor zawierają personalia 349 tys. osób, które ukończyły 64 lata i mają na swoim koncie przeterminowany o minimum 30 dni dług na kwotę co najmniej 200 zł. Mowa tu o zaległych ratach kredytów i pożyczek, nieopłaconych na czas rachunkach i zadłużeniu znajdującym się w windykacji. Łączna wartość tych zaległości przekroczyła już 7,8 mld zł, co oznacza, że przeciętny dług per capita sięga w tej grupie wiekowej 22 366 zł, a więc jest o 4 135 zł niższy niż przeciętna wyliczona dla ogółu Polaków (26 551 zł).

Powyższe statystyki znajdują potwierdzenie w badaniach, w których Polacy odpowiadają na pytania odnośnie przydarzających się im problemów z regulowaniem comiesięcznych rachunków domowych, rat kredytów i pożyczek. Do trudnych momentów pojawiających się co najmniej raz w miesiącu przyznaje się 13 proc. osób w wieku 65-74 lata, podczas gdy wśród osób między 18 a 64 rokiem życia takie sytuacje ma 23 proc. badanych. Z pewnością jest to m.in. zasługa większej dyscypliny. Osoby po 64 roku życia nie pozwalają już sobie na rozrzutność, jedynie co pięćdziesiąty senior przypisuje sobie taką cechę, dla porównania wśród 18-34 latków rozrzutny jest co szósty, a w całej populacji co dziesiąty.

Za oszczędnych uznaje się ponad połowa (53 proc.) seniorów, czyli niewiele więcej niż wśród ogółu (51 proc.). 45 proc. nie potrafi się jednoznacznie ocenić. Jeśli już senior zaszaleje i robi zakupy ponad swoje możliwości finansowe to zdobywa się na rozrzutność przede wszystkim przy kupnie auta (29 proc.), sprzętu RTV i AGD (23 proc.) i wakacyjnych wyjazdów (23 proc.). Na czwartym miejscu znalazły się towary oferowane na prezentacjach sprzedażowych, które otrzymały aż 16 proc. wskazań. W innych grupach wiekowych na tej pozycji jest sprzęt elektroniczny i elementy wyposażenia mieszkania.

Odpowiedź na pytanie o powody braku pieniędzy na opłacenie bieżących zobowiązań pokazuje w jak różnych światach żyją osoby starsze i dopiero wchodzące w dorosłość.

Gdy 65-74 latkowie na liście przyczyn, braku pieniędzy na konieczne wydatki, wymieniają na pierwszym miejscu problemy zdrowotne, na drugim kredyty i zakupy ratalne, a następnie konieczność pomagania rodzinie, to 18-24 latkowie jako przyczynę pustki w portfelu w dniu płatności rachunków podają rozrzutność, brak pracy i nieumiejętność planowania budżetu. Choć siwe skronie to gwarancja życiowego doświadczenia i większej wiedzy, niestety nawet na emeryturze zarządzenie budżetem stanowi całkiem znaczący problem. Co dziesiąty senior w wieku 65-74 lat wskazuje, że nadal nie umie planować swoich finansów i jest to jedna z pięciu najważniejszych przyczyn leżących u podstaw kłopotów z płynnością. Wprawdzie zdarza się rzadziej niż wśród wchodzących w dorosłość, gdzie problem sygnalizuje co piaty badany, ale niestety zgodnie z przysłowiem „Czego Jaś się nie nauczył, tego Jan nie będzie umiał” nadal jest to liczna grupa.

- Problemy zdrowotne wymagające niezaplanowanych wcześniej wydatków na leczenie, w połączeniu z ratami już spłacanych kredytów oraz bliscy oczekujący, że rodzice czy dziadkowie zawsze pomogą w potrzebie, to zbieg okoliczności, które część seniorów wpychają w problemy finansowe – mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. Konsekwencja to opóźnienia płatności rachunków i rat kredytów czy pożyczek. Seniorzy nie są jednak grupą wiekową, która negatywnie wyróżnia się w społeczeństwie, jeśli chodzi o solidność płatniczą. O ile wśród wszystkich dorosłych Polaków obecnie co jedenasty (8,8 proc.) ma opóźnione płatności widoczne w bazach BIK oraz BIG InfoMonitor, tak po 64 roku życia jest to co dwudziesta osoba (5,3 proc.) – dodaje Sławomir Grzelczak.

*Badanie zrealizowane na zlecenie BIG InfoMonitor przez Quality Watch, techniką wywiadów internetowych (CAWI) wspomaganych komputerowo na reprezentatywnej próbie 1296 dorosłych mieszkańców Polski, październik 2018 r.

** Dane na koniec września 2018 r.