Rynek kredytowy IV kw. 2015

Przeczytaj także: Rynek kredytowy I kw. 2015

Kredyty dla przedsiębiorstw

W IV kwartale 2015 r., pierwszy raz od kilku kwartałów, ankietowane banki zaostrzyły kryteria udzielania kredytów dla dużych przedsiębiorstw (zob. wykres 1). Skala zmian była niewielka. Kryteria udzielania kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw nie zmieniły się.

W IV kwartale 2015 r. ankietowane banki podwyższyły marże dla kredytów obarczonych wyższym ryzykiem oraz pozaodsetkowe koszty kredytu (procent netto odpowiednio około -9% i -13%) (zob. wykres 2). Banki wskazały również na zaprzestanie skupywania wierzytelności spółek węglowych.

Według banków do zaostrzenia polityki kredytowej przyczyniło się głównie ryzyko branży oraz bieżąca lub oczekiwana sytuacja kapitałowa banków (procent netto odpowiednio około -26% i -25%). Na zaostrzenie polityki kredytowej wpływ miały również czynniki nieuwzględnione w ankiecie, tj. planowane wprowadzenie podatku bankowego oraz wzrost obciążeń z tytułu BFG. Natomiast w kierunku łagodzenia polityki kredytowej działała presja konkurencyjna, głównie ze strony innych banków. W porównaniu do wcześniejszej edycji ankiety przewidywana sytuacja gospodarcza nie była czynnikiem skłaniającym banki do łagodzenia polityki kredytowej.

W IV kwartale 2015 r. większość banków nie zaobserwowała wzrostu popytu na kredyty dla przedsiębiorstw (zob. wykres 4). W poprzedniej edycji ankiety banki przewidywały znacznie wyższy popyt na większość kredytów dla przedsiębiorstw.

Banki, które odczuły wzrost popytu na kredyty dla przedsiębiorstw, uzasadniały go głównie wzrostem zapotrzebowania na finansowanie inwestycji (procent netto około 64%, zob. wykres 5). Do wzrostu popytu przyczynił się również wzrost zapotrzebowania na finansowanie związane z fuzjami i przejęciami oraz czynniki nieuwzględnione w ankiecie, tj. współfinansowanie projektów unijnych z nowych ram finansowych na lata 2014-2020.

W I kwartale 2016 r. pojedyncze banki przewidują kontynuację nieznacznego zaostrzenia polityki kredytowej w segmencie kredytów dla przedsiębiorstw (zob. wykres 1), z wyjątkiem kredytów długoterminowych dla małych i średnich przedsiębiorstw gdzie nie planują zmian.
W I kwartale 2016 r. banki w większości kategorii kredytów dla przedsiębiorstw nie oczekują wzrostu popytu (zob. wykres 4). Przewidują, że niewielki wzrost popytu będzie zauważalny jedynie w segmencie kredytów krótkoterminowych dla małych i średnich przedsiębiorstw (procent netto około 18%).

Kredyty dla gospodarstw domowych

Kredyty mieszkaniowe
W IV kwartale 2015 r., zgodnie z zapowiedziami w poprzedniej edycji ankiety, banki zaostrzyły kryteria przyznawania kredytów mieszkaniowych (procent netto około -35%, zob. wykres 6).

Ankietowane banki zadeklarowały podniesienie marż kredytowych oraz marż kredytowych dla kredytów obarczonych wyższym ryzykiem (procent netto odpowiednio około -46% i -31%). Jednocześnie banki zaostrzyły inne warunki udzielania kredytów: obniżyły maksymalny dopuszczalny wiek kredytobiorcy w momencie spłaty kredytu oraz rozszerzony został zakres przesłanek wskazujących na zbyt częste korzystanie z produktów kredytowych.