Kredyty hipoteczne 2015 i 2016. Co było? Co będzie?

Przeczytaj także: Czy w 2015 r. będzie łatwiej o kredyt hipoteczny?

Euro – spadek oprocentowania i kursu

W 2015 roku powody do zadowolenia mogły mieć także osoby zadłużone w euro. Decydujący o oprocentowaniu Euribor spadł z poziomu około 0,17% na początku roku do 0,12% pod koniec 2015 roku. Złoty umocnił się także nieznacznie wobec europejskiej waluty, co w połączeniu z niższym oprocentowaniem przełożyło się także na spadek miesięcznej raty kredytów w euro.

Niższe stopy procentowe to wyższa zdolność, ale KNF grozi

Niskie stopy procentowe w Polsce przełożyły się w oczywisty sposób na wzrost zdolności kredytowej. Niskie oprocentowanie, to niska rata, więc kredytobiorcy nie muszą przeznaczać, aż tak dużo na spłatę miesięcznej raty. Zatem przy takim samym dochodzie możliwe jest zaciągnięcie wyższego kredytu. Przykładowo, małżeństwo z jednym dzieckiem zarabiające dwukrotność średniego wynagrodzenia w Polsce, w styczniu tego roku mogło zaciągnąć kredyt w średniej wysokości około 475 tysięcy złotych. Jednak z początkiem października w części banków odnotowaliśmy gwałtowne spadki maksymalnych kwot. W bankach liczących najkorzystniej zdolność kredytową dostępne kwoty spadły nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych. Opisywana powyżej rodzina w październiku mogła średnio uzyskać kredyt w wysokości 455 tysięcy złotych.

Zmiany te spowodowane zostały naciskami Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), która zwróciła uwagę części banków na niewłaściwie, zbyt liberalne zasady liczenia zdolności kredytowej. Zakładane przez banki zbyt niskie koszty utrzymania mogły w przyszłości powodować kłopoty ze spłatą zbyt wysokich kredytów.

Marże niemal bez zmian, aż do grudnia…

Przez niemal cały kończący się rok marże kredytowe nie podlegały dużym zmianom. Po podwyżkach w 2013 i 2014 roku rok bieżący charakteryzował się względną stabilnością w tym zakresie. W styczniu dla kredytu w wysokości 250 tys. zł, przy założeniu posiadania 20% środków własnych średnia marża wynosiła 1,87%. W kolejnych miesiącach obserwowaliśmy zmiany od 1,85 do 1,90, ostatecznie osiągając na koniec listopada poziom 1,86%. Duży wzrost marż w części banków przyniósł grudzień. W reakcji na zapowiedź wprowadzenia podatku bankowego w 2016 roku w kilku instytucjach podniesiono marże o 0,40-0,65 p.p., obejmując tymi droższymi warunkami nie tylko nowe wnioski, ale także te pozostające w procesie, jeśli nie została jeszcze podpisana umowa kredytowa. Zatem wielu osobom ubiegającym się o kredyt warunki cenowe zostały drastycznie zmienione w trakcie.

Mieszkanie dla Młodych – nowelizacja i przyspieszenie

Program Mieszkanie dla Młodych od początku jego wprowadzenia w 2014 roku cieszył się umiarkowanym zainteresowaniem. W 2014 roku wykorzystane zostało tylko nieco ponad 1/3 zarezerwowanych na dopłaty środków. Stało się to jedną z przyczyn nowelizacji przepisów, która weszła w życie 1 września 2015 roku. Najważniejszą zmianą było dołączenie do programu nieruchomości z rynku wtórnego, co przełożyło się na zwiększenie podaży oraz aktywowanie w programie mieszkańców mniejszych miejscowości, gdzie rynek pierwotny nie jest zbyt rozwinięty. Zmieniono także poziomy dopłat – po nowelizacji rodzina z 2 dzieci może otrzymać dopłatę w wysokości 20% wartości odtworzeniowej, a rodzina z 3 dzieci w wysokości 30%. Dodatkowo zwiększono dla rodzin z 3 dzieci metodologię wyliczania dopłaty, w skutek czego realny poziom otrzymywanej dopłat wzrósł w ich przypadku nawet o 160% w stosunku do kwot wypłacanych przed nowelizacją. Zniesiony został także limit wieku kredytobiorcy oraz warunek braku innej nieruchomości dla rodzin z 3 dzieci. Skumulowanie tych wszystkich zmian spowodowało przyspieszenie liczby składanych wniosków oraz wartości zarezerwowanych dopłat.