Rynek kredytowy I kw. 2015

Przeczytaj także: Rynek kredytowy IV kw. 2014

Kredyty dla gospodarstw domowych

Kredyty mieszkaniowe

W I kwartale 2015 r. banki istotnie zaostrzyły kryteria przyznawania kredytów mieszkaniowych (procent netto około -65%, zob. wykres 6). Było to zgodne z zapowiedziami banków z poprzedniej edycji ankiety.
Zaostrzenie warunków kredytowych dotyczyło podwyższenia wymaganego przez banki wkładu własnego kredytobiorcy (procent netto około 71%). Równocześnie, drugi kwartał z rzędu banki w niewielkim stopniu obniżyły marże kredytowe (procent netto około 12%).

Do głównych przyczyn zaostrzenia polityki kredytowej banki zaliczyły czynniki nieuwzględnione w ankiecie (procent netto około 82%) (zob. wykres 7). Należy do nich zaliczyć: dostosowanie się do wymogów wynikających z Rekomendacji S3 oraz obniżenie planów sprzedażowych. Do zaostrzenia polityki kredytowej przyczyniła się również przewidywana sytuacja kapitałowa niektórych banków (procent netto około 12%) oraz niski poziom stóp procentowych. Do łagodzenia polityki kredytowej skłaniał wzrost presji konkurencyjnej , głównie ze strony innych banków (procent netto około 23%).
W I kwartale 2015 r. banki zaobserwowały istotny spadek popytu na kredyty mieszkaniowe (procent netto około -44%, zob. wykres 8). Było to zgodne z oczekiwaniami banków w poprzedniej edycji ankiety.

Banki, które odczuły spadek popytu na kredyty mieszkaniowe, do głównych przyczyn spadku zaliczyły zmianę kryteriów i warunków udzielania kredytów mieszkaniowych (procent netto odpowiednio około 85% i 41%) oraz prognozy odnośnie do sytuacji na rynku mieszkaniowym (procent netto około 46%). Kolejną przyczyną spadku popytu było wykorzystanie przez klientów alternatywnych źródeł finansowania oraz wzrost wydatków konsumpcyjnych.

W ujęciu netto banki zapowiadają niewielkie złagodzenie kryteriów polityki kredytowej w segmencie kredytów mieszkaniowych w II kwartale 2015 r. (procent netto około 13%, zob. wykres 6) oraz oczekują istotnego wzrostu popytu na kredyty mieszkaniowe (procent netto około 52%, zob. wykres 8).

Kredyty konsumpcyjne

W I kwartale 2015 r. pojedyncze banki złagodziły kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych (procent netto około 9%, zob. wykres 9). Złagodzenie kryteriów miało znacznie mniejszą skalę niż banki przewidywały w poprzedniej edycji ankiety.
Złagodzenie warunków kredytowych dotyczyło głównie marż kredytowych oraz marż kredytowych dla kredytów obarczonych większym ryzykiem (procent netto odpowiednio 36% i 14%). Z drugiej strony, banki istotnie zaostrzyły warunki kredytowe w zakresie pozaodsetkowych kosztów kredytu (procent netto około 73%), w tym 15% ogółu banków określiła skalę tego zjawiska jako znaczną . Wzrost pozaodsetkowych kosztów kredytów można wiązać z obniżeniem stóp procentowych NBP wpływającym bezpośrednio na spadek marż6 i dążeniem banków do utrzymania dotychczasowej zyskowności na tym kredycie. Banki, które zaostrzyły warunki udzielania kredytów konsumpcyjnych do głównych przyczyn zaliczyły bowiem decyzje RPP w zakresie polityki pieniężnej (zob. wykres 10). W ujęciu netto odpowiedzi takiej udzieliło około 45% banków, przy czym około 11% ogółu banków określiła ten wpływ jako znaczny.

Zdaniem ankietowanych banków głównym czynnikiem wpływającym na łagodzenie polityki kredytowej był wzrost presji konkurencyjnej , głównie ze strony innych banków (procent netto około 15%) oraz czynniki nieuwzględnione w ankiecie (zastosowanie nowych narzędzi do wyznaczania parametrów oferty kredytowej).
Ankietowane banki odczuły wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne w I kwartale 2015 r. (zob. wykres 11). W ujęciu netto odpowiedzi takiej udzieliło około 22% banków. W poprzedniej edycji ankiety banki oczekiwały wzrostu popytu na kredyty konsumpcyjne o znacznie większej skali.
Głównym czynnikiem wpływającym na wzrost popytu była w ocenie banków zmiana warunków i kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych (procent netto odpowiednio około 36% i 25%). W porównaniu z poprzednim kwartałem wzrósł odsetek banków, które wyższy popyt tłumaczyły innymi czynnikami nieuwzględnionymi w ankiecie (procent netto około 52%), z czego około 27% ogółu banków określiło ten wpływ jako znaczny. Ankietowane banki zaliczyły do nich m.in. obniżkę stóp procentowych przez RPP. Wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne wynikał również ze zwiększonego zapotrzebowania na finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku (procent netto około 25%).

Ankietowane banki przewidują kontynuację łagodzenia polityki kredytowej w segmencie kredytów konsumpcyjnych w II kwartale 2015 r. (procent netto około 12%, zob. wykres 9).

Oczekiwania wzrostu popytu na kredyty konsumpcyjne w II kwartale 2015 r. sformułowało około 60% banków (zob. wykres 11), w tej kategorii kredytów przewidywania banków odnośnie do wzrostu popytu zwykle różnią się jednak istotnie od obserwowanych zmian popytu.