Finanse gospodarstw domowych w II kw. 2014

Przeczytaj także: NBP: finanse gospodarstw domowych w III kw. 2013

Wyniki badania pokazują, że stosunkowo niewielki odsetek gospodarstw domowych zainteresowany jest pożyczką w bardzo niskiej kwocie. Pożyczkę do 500 PLN rozważa jedynie 1,8%, a pożyczkę w kwocie 500-1.000 PLN jedynie 3,1% badanych. Dość duże zainteresowanie wzbudzają pożyczki na poziomie 2.000 – 3.000 PLN, które skłonne by było zaciągnąć 7,6% gospodarstw domowych, oraz pożyczki na kwotę 5.000 PLN i więcej. Zainteresowanie takimi pożyczkami deklaruje co piąte gospodarstwo domowe. Gospodarstwa domowe deklarujące chęć zaciągnięcia pożyczki oczekują długiego terminu spłaty. Chęć zaciągnięcia pożyczki na okres do pół roku deklaruje jedynie 3,3% badanych gospodarstw domowych. Jako optymalny, najczęściej wskazywany jest okres powyżej roku do dwóch lat. Pożyczki na taki okres chciałoby zaciągnąć 11,3% gospodarstw domowych. Okres, na który deklarowana jest chęć zaciągnięcia pożyczki, zależy w bardzo dużym stopniu od kwoty pożyczki. Przy mniejszych kwotach oczekiwane są krótsze okresy spłaty, zaś przy kwocie powyżej 10.000 PLN ponad 90% gospodarstw domowych oczekiwałoby, że okres spłaty wyniesie co najmniej dwa lata.

Potrzeby pożyczkowe gospodarstw domowych w znacznym stopniu zależą od sytuacji materialnej. W grupie gospodarstw o najniższych dochodach (do 550 PLN) potrzeby pożyczkowe koncentrują się w przedziale kwot 2.000 – 3.000 PLN. W tej grupie dochodowej aż 17,3% badanych chciałoby zaciągnąć pożyczkę powyższej kwocie. W gospodarstwach domowych uzyskujących dochody na osobę wynoszące co najmniej 1.000 PLN najczęściej wskazywano na pożyczki w kwocie powyżej 10.000 PLN.

Znaczące zróżnicowanie potrzeb pożyczkowych widoczne jest w zależności od głównego źródła utrzymania gospodarstwa domowego. W grupie gospodarstw domowych utrzymujących się z pracy na stanowisku robotniczym dominują pożyczki na kwotę od 2.000 do 3.000 PLN, podczas gdy w grupie zatrudnionych na stanowisku nierobotniczym prawie 2/3 popytu realizuje się w grupie pożyczek o najwyższej wartości – powyżej 10.000 PLN. W grupie gospodarstw domowych utrzymujących się z pracy w rolnictwie notuje się najwyższy popyt na kredyt (ponad 56% zainteresowanych pożyczką/kredytem), przy czym aż ponad 46% deklaruje skłonność do sięgnięcia po pożyczkę w kwocie 5.000 lub więcej. W grupie samozatrudnionych skłonność do pożyczania jest dla odmiany najniższa (znacząco niższa niż w grupie emerytów i rencistów). Wśród samozatrudnionych jedynie około 20% zainteresowanych jest kredytem/pożyczką.

Podsumowując, popyt na pożyczki jest dość nieduży, a oczekiwana długość okresu spłaty zależy wprost od wielkości zaciągniętej pożyczki. Najchętniej po pożyczkę sięgają gospodarstwa domowe osób pracujących na-jemnie oraz rolników, co może wynikać z faktu, że w tych grupach istnieje duże przeświadczenie o możliwości spłaty zobowiązania. Najmniejsza skłonność do sięgania po dodatkowe fundusze obserwowana jest w grupie samozatrudnionych, co może wynikać z niepewności pracujących w ten sposób osób.

dr Piotr Białowolski, dr Sławomir Dudek,