Sorry że tak późno ale mam za dużo pracy i nie miałem szans odpowiedzieć
wcześniej. Wracając do tematu występują trzy podstawowe rodzaje działających
pośredników:
1) na cudzy rachunek i w cudzym imieniu: przedstawiciel (agent), cif-agent,
makler (broker)
2) na cudzy rachunek i we własnym imieniu: komisant, konsygnator
3) na własny rachunek i we własnym imieniu: dystrybutor (dealer).

Broker jest kupcem, który odpłatnie pośredniczy w zawieraniu w cudzym
imieniu i na cudzy rachunek transakcji towarowych, pieniężnych, frachtowych
lub ubezpieczeniowych. Odpowiednio do rodzaju i przedmiotu działalności
rozróżnia się maklerów towarowych, giełdowych, okrętowych i
ubezpieczeniowych.
Między maklerem handlowym a zleceniodawcą nie ma stałego stosunku umownego;
wykonuje on zlecenie dla każdego, kto się do niego zwróci. Przyjęcie
zlecenia oznacza wejście w stosunki umowne zarówno ze sprzedającym
(eksporterem), jak i kupującym (importerem) i to niezależnie od tego, czy
zleceniodawcą jest tylko jedna, czy obie strony jednocześnie. Wynika stąd
obowiązek maklera strzeżenia interesów obu partnerów i odpowiedzialność
wobec nich za ewentualne szkody wynikłe z jego winy.
Makler musi wystawić notę maklerską, która zawiera analizę wszystkich
istotnych kwestii związanych z daną transakcją. Na bieżąco prowadzi również
dziennik dokumentujący jego działalność. Za swoje usługi pobiera prowizję
maklerską (courtage) w zależności od charakteru działania, są koncesjonowani
przez państwo, giełdę, lub korporację kupiecką.
----------------------------------------------------
-
Dystrybutor (dealer) jest niezależnym kupcem (importerem) działającym we
własnym imieniu i na własny rachunek oraz ryzyko, któremu producent
(eksporter) udziela wyłącznych praw na danym rynku. Jego działalność polega
na sprzedaży na określonym rynku i w uzgodnionych ilościach towarów
nabywanych w ustalonych odstępach czasu od producenta. Dystrybutor dysponuje
na ogół odpowiednią powierzchnią składową lub siecią handlową, która pozwala
mu na stopniową i regularną sprzedaż zakupionych towarów.
Umowa między producentem (eksporterem) a dystrybutorem (importerem) zawiera
dwie charakterystyczne cechy, które upodabniają dystrybutora do stałego
przedstawiciela: stałe powierzanie przez producenta towarów markowych
dystrybutorowi i włączanie jego przedsiębiorstwa do sieci zbytu producenta.
W pierwszym przypadku upodabnia to dystrybutora do komisanta, w drugim - do
agenta handlowego. W umowach dystrybucyjnych istnieją jednak elementy
odróżniające je od umów kupna-sprzedaży czy też umów agencyjnych.
Podstawową działalnością dystrybutora jest promocja i sprzedaż uzgodnionych
w umowie towarów, które nabywa od producenta. Umowa może nakładać na
dystrybutora obowiązek utrzymywania innych standardów zleceniodawcy, jak np.
wygląd pomieszczeń, w których dokonuje się sprzedaży czy remontów, serwis
gwarancyjny i pogwarancyjny, korzystanie ze wskazanych źródeł zaopatrzenia,
używanie znaków handlowych, sposób prowadzenia księgowości, załatwianie
ubezpieczenia itp. Dystrybutor musi regularnie przesyłać producentowi
sprawozdania finansowe, na podstawie których ten ostatni kontroluje
działalność dystrybutora. Dystrybutor nie może bez zgody producenta
podejmować się rozprowadzania towarów konkurencyjnych.
Na producencie (eksporterze) ciąży obowiązek zaopatrywania dystrybutora w
towary uzgodnione w umowie, a także w materiały reklamowe, części zamienne
itp. Winien on także zezwolić dystrybutorowi na posługiwanie się jego
znakami towarowymi oraz przekazywać wszelkie informacje istotne dla zbytu
towarów. Ponadto producent ponosi odpowiedzialność za usterki w wykonaniu
dostarczonych produktów i jest zobowiązany do pokrycia wynikłych stąd
kosztów.
W umowie powinna być wyraźnie uregulowana sprawa wyłączności sprzedaży.
Producent musi być w niej zobowiązany do niedostarczania innym odbiorcom
towarów określonych w umowie na terytorium, na którym działa dystrybutor. Z
kolei dystrybutor, który może otrzymać wyłączność do działania na określonym
terytorium, może być dodatkowo zobowiązany do nieprowadzenia sprzedaży poza
tym obszarem. Ponieważ prawo Unii Europejskiej nie uznaje wszelkich klauzul
umownych dotyczących wyłączności działania na danym terytorium, jedynym
rozwiązaniem w takiej sytuacji jest więc gentlemen's agreement między
eksporterem a jego dystrybutorami z różnych terytoriów o poszanowaniu
wzajemnych wyłączności terytorialnych. Można natomiast zawrzeć w umowie
sformułowanie, że nie istnieje zakaz ograniczający dystrybutora w
sprzedawaniu produktów dostawcy poza własnym terenem działania pod
warunkiem, że nie będzie on na tych rynkach podejmował akcji promocyjnych,
tworzył filii lub oddziałów albo mianował agentów w celu dystrybucji
towarów. Dostawca powinien przy tym zastrzec, że nie bierze
odpowiedzialności za sprzedawanie jego towarów przez dystrybutorów z jednego
kraju na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej.
Zastrzeżenie takie chroni eksportera przed oskarżeniem o naruszenie umowy o
wyłączność terytorialną.
Praktyka ustalania cen na towary będące przedmiotem umowy dystrybucyjnej
jest uzależniona od obowiązujących w tym zakresie przepisów w kraju
importera. Na przykład przepisy Wspólnoty Europejskiej zabraniają sprzedawcy
ograniczania importerowi poziomu ceny, według którego miałby on sprzedawać
towary następnym odbiorcom. Mimo to dostawcy starają się zastrzec sobie
prawo ingerencji w politykę cenową dystrybutora, w celu niedopuszczenia do
ustalania ich na zbyt wysokim poziomie. Jeżeli w kraju importera nie
obowiązują tego rodzaju ograniczenia, stosuje się ceny katalogowe i upusty
od nich.

Uff... to tyle z: Jerzy Rymarczyk, Handel Zagraniczny, rozdz. Pośrednicy w
handlu zagranicznym, wyd. PWE, Warszawa 1996, s.46-47 i s.50-51

Jak będziesz potrzebował rysunki z obiegiem dokumentacji i współpracy daj
znać -prześlę Ci na skrzynkę.

Pozdrawiam Wall.

do góry