Dolarowa bomba(Gazeta Bankowa/16.03.2009, godz. 20:05)Luzna polityka
monetarna moze dac tylko jeden skutek - inflacje. Poniewaz dotyczy to
dolara, czyli pieniadza swiatowego, jego inflacja dotknie finansowy rynek
miedzynarodowy.

Peter D. Schiff jest teraz jedna z najbardziej znanych postaci w
amerykanskim swiecie finansów. Przewidzial obecny kryzys i to wtedy, gdy
indeksy amerykanskiej gieldy piely sie w góre jak szalone, wszyscy brali
kredyty i kupowali domy, a posrednicy w imieniu banków wciskali kredyty
bezrobotnym, majacym na koncie jedynie dlugi. W efekcie 69 proc. Amerykanów
mialo domy! Ze wciskany bez opamietania kredyt byl bez pokrycia? Cóz z tego:
wystarczylo - w mysl tej filozofii dzialania - poczekac 2-3 lata, w tym
czasie splacic hipoteke (na pytanie: z czego? - nie szukano dociekliwych
odpowiedzi). i sprzedac dom z zyskiem. Póki co mozna bylo zwiekszac dlug na
kartach kredytowych (kazdy Amerykanin mial ich pelny portfel), a rosnace
zadluzenie szlo na konto przyszlych zysków. Ameryka zyla w blogim swiecie
nieokielzanej konsumpcji - na kredyt.

Rzad tez sie zadluzal, ale caly swiat kupowal papiery skarbowe. Alan
Greenspan cial stopy procentowe, pieniadz byl tani, sprzedaz rosla.
Zapowiadala sie dla Stanów Zjednoczonych kolejna wspaniala dekada. Owszem,
byly spory, jak to przed wyborami: Afganistan, problem czy wystawienie
choinki przed swietami nie narusza praw obywatelskich ateistów i czy juz
zaatakowac Pakistan.

Schiff przestrzegal

Chyba jesienia 2007 r. odbyla sie przed kamerami CNN debata o stanie
koniunktury w USA (mozna ja jeszcze dzisiaj obejrzec na YouTube). Z jednej
strony kilku profesorów ekonomii - wsród nich najbardziej elokwentny Arthur
Laffer (tak, ten od krzywej Laffera) - z drugiej, jakby troche
prowincjonalny inwestor Peter Schiff, autor kilku artykulów
przedstawiajacych obraz gospodarki amerykanskiej w zgola odmiennym swietle.
Schiff sypal liczbami: wzrasta dlug publiczny, stopa procentowa jest
praktycznie ujemna, bilans handlu zagranicznego coraz gorszy, a kraj
systematycznie pozbawia sie przemyslu, eksportujac go do Azji, lacznie z
miejscami pracy. Ameryka zyje na kredyt, mamy tylko olbrzymi sektor
finansowy, który produkuje gigantyczna ilosc papierów i zyski, ale sa to
zyski papierowe. To wszystko sie kiedys zawali, Ameryka jest bankrutem -
kasandrycznie ostrzegal Schiff. Laffer go wysmial, twierdzac, ze Schiff myli
dane i w ogóle jest niekompetentny. Argumentowal, ze przeciez caly swiat
bije sie o to, zeby tylko zainwestowac kapital w Stanach Zjednoczonych.

Dzisiaj Schiff zostal bez mala uznany za wizjonera, ma znana firme
inwestycyjna. Napisal ksiazke "Cash Proof. How to Profit from the Coming
Economic Collapse", skierowana do inwestorów, w której przestrzega przed
gigantycznym kryzysem dolara i daje rady jak uniknac strat i osiagnac duze
zyski.

Ksiazka jest omawiana na portalu Money Morning; jesli idzie o konkretne rady
dla inwestorów, to trzeba ksiazke kupic (49 $), ale diagnoza Schiffa jest w
internecie darmo. Poniewaz jak na razie diagnozy Schiffa sie sprawdzaja,
moze warto zapoznac sie z jego argumentacja. Ciekawe jest zwlaszcza
wytlumaczenie dlaczego mimo poglebiajacego sie kryzysu w USA i coraz
gorszych perspektyw (ostatnio skorygowane dane na IV kwartal 2008 r.
wykazuja juz spadek ponad 6 proc. PKB), dolar cieszy sie nieslabnacym
powodzeniem inwestorów na calym swiecie. Skad ten ped do wyprzedazy aktywów
i ucieczka w plynnosc?

Ucieczka w plynnosc

Przez ostatnie lata narastal olbrzymi balon papierów wartosciowych. Tylko w
latach 2005-2010 wartosc wszystkich swiatowych akcji, obligacji, CDS-ów i
innych finansowych aktywów urósl - wg McKinsey Globar Institute - ze 118
bilionów do 200 bilionów dolarów. Wzrost o 69 proc. w ciagu 5 lat! Ta
gigantyczna suma aktywów nie ma oczywiscie pokrycia, to tylko papiery i
zapisy na kontach (PKB swiatowy wynosi ok. 40 bilionów dolarów).

Na razie tylko drobna czesc tej banki pekla. Poniewaz nie wiadomo, które
aktywa i w jakim stopniu sa "puste", wobec powszechnego braku zaufania
inwestorów do siebie, obserwujemy zjawisko ucieczki inwestorów od wszystkich
aktywów jakimi dysponuja, sila rzeczy równiez od tych dobrych. Inwestorzy
uciekaja w plynnosc, to znaczy w pieniadz. A poniewaz nikt nie trzyma dluzej
gotówki, bo to nie przynosi zysku, ucieka sie w amerykanskie papiery
skarbowe.

Przy takim popycie na pieniadz jest go ciagle za malo, dlatego tez szef Fedu
Ben S. Bernanke zasila system w plynnosc. Zwiekszajac bilans Fed wplywa na
mozliwosc kreacji pieniadza przez banki, czasami sam stajac sie bezposrednio
kredytodawca firm (np. udzielajac im kredytu w zamian za ich obligacje). Nie
sposób nie zauwazyc, ze w ten sposób nie rozwiazuje sie problemu "pustych"
aktywów, a jedynie podtrzymuje funkcjonowanie chorego systemu.

Glówny ciezar zasilania systemu bankowego wzial jednak na siebie rzad. Majac
juz i tak coraz wiekszy deficyt strukturalny w budzecie (dlug publiczny juz
przekracza 10,6 bln dolarów), prezentuje kolejne plany (bailout) zasilania
banków. W roku 2009 - 1,75 bln dolarów, a w roku 2010 - 1,17 bln dolarów.

Wedlug "San Francisco Chronicle", calkowite zobowiazania finansowe panstwa,
a wiec kolejne programy ratowania banków wraz z juz uchwalonymi programami
zasilen oraz zobowiazaniami przyjetymi wczesniej (gwarancje dla Fannie i
Freddie, wydatki wojskowe, budzet NASA etc.) - wynosza 8,5 bln dolarów. To
prawie tyle ile wynosi juz istniejacy dlug publiczny (deficyt budzetowy USA
w obecnym roku to 12 proc. PKB).

Taka sytuacja powoduje masowa podaz rzadowych papierów wartosciowych, które
sa ciagle najbardziej plynne, mimo ze przy stopie procentowej bliskiej 0 ich
rentownosc jest - biorac pod uwage inflacje - minusowa. Inwestorzy z calego
swiata, uciekajac od aktywów w plynnosc, kupuja te papiery. Tym samym
utrzymuja ciagle kurs dolara na wysokim poziomie i umacniaja jednoczesnie
rzad amerykanski w jego dotychczasowej strategii - w istocie kreacji z dlugu
pustego pieniadza. Jak niektórzy (np. Roubini) zauwazyli, rzad amerykanski,
kiedy przyjdzie czas, nie bedzie w stanie wykupic tych obligacji: bedzie je
tylko rolowal. A wiec kupujacy nie odzyskaja sumy zainwestowanej, tylko -
przez jakis czas - oprocentowanie. Do istniejacej juz piramidy zlych dlugów
banków dojdzie kolejna piramida: dlugów rzadu. W koncu inwestorzy zorientuja
sie, ze rzad dziala jak pompa zasysajaca ich oszczednosci - tylko w jedna
strone.

Kiedy wybuchnie bomba

Luzna polityka monetarna i luzna polityka pieniezna moze dac tylko jeden
skutek - inflacje. Poniewaz dotyczy to dolara jako ciagle pieniadza
swiatowego, inflacja dolara dotknie caly finansowy rynek miedzynarodowy.
Wtedy zacznie sie paniczna ucieczka od dolara, tak jak obecnie - do dolara.
Moze wywolac to kryzys na skale duzo wieksza niz obecnie. Bo bedzie to juz
nie tylko kryzys systemu finansowego, ale kryzys pieniadza. Schiff pisze:
"bomba dotknie kazdego, kto jest w promieniu razenia". Pierwsi (najlepiej
poinformowani) uciekna, reszta pozostanie z coraz mniej wartosciowym
dolarem, który kazdy bedzie chcial sprzedac. Grozi wybuch "bomby dolarowej"
i dlatego Schiff radzi: uciekaj od dolara juz teraz. W zloto, inne waluty
(np. franki szwajcarskie), w akcje dobrych firm na rynkach rozwijajacych
sie, które przetrwaja kataklizm, np. Azji, Ameryki Lacinskiej.

Dlaczego ta bomba dotad nie wybuchla? Bo ciagle jest powstrzymywana przez
przeciwdzialajacy wektor ucieczki w plynnosc. Ale kiedy wybuchnie, to -
zdaniem Schiffa - pochlonie biliony pustych dolarów. W pewnym sensie
inwestorzy juz "czuja bluesa"; rosnie popyt na zloto i rosnie jego cena.
Wkrótce zapewne wzrosnie popyt na surowce i cena kontraktów surowcowych
pójdzie w góre. To tez pewniejsze zabezpieczenie niz papier.

Na razie wszyscy mysla o grozbie recesji, nie dostrzegajac duzo
powazniejszej grozby. Lont juz sie tli. Bernanke ludzi sie, ze jak przyjdzie
ozywienie, to "poskromi tygrysa inflacji". Tylko czy zdazy...

Prof. Tomasz Gruszecki

http://biznes.onet.pl/13,1547775,prasa.html

Pester



begin 666 0.dat
K1TE&.#EA`0`!`(#_`,# P ```"'Y! $`````+ `````!``$`0 ("1 $`.P``
`
end

do góry