Rynek kapitałowy a ryzyko długowieczności

Przeczytaj także: Reforma OFE a rynek kapitałowy w Polsce

Standaryzacja opakowania

Jeszcze ważniejszym krokiem w kierunku popularyzacji nowej klasy aktywów jest ruch banku JPMorgan, który w lutym 2011 r. umożliwił amerykańskiej spółce technologicznej zabezpieczenie się przed ryzykiem, którego do tej pory nie dotykały instytucje finansowe. W przeciwieństwie do opisanych wyżej transakcji, hedging dotyczy niedoszacowania średniej życia młodszej grupy pracowników firmy, którzy nie przeszli jeszcze na emeryturę. W tym celu bank skonstruował specjalny indeks LifeMetrics, który w przyszłości może być wykorzystany do emisji podobnych produktów struktuzywanych dla inwestorów detalicznych. Transakcja zawarta na okres 10 lat nie wymaga od firmowego funduszu emerytalnego żadnych płatności z góry, a w przypadku, gdy pracownicy będą pobierać świadczenia dłużej niż założono w indeksie, firma otrzyma na nie pieniądze od inwestorów, którym przekazała ryzyko. Innowacja tego rozwiązania polega na objęciu ryzyka długowieczności nie obecnych emerytów, ale osób pracujących, dla których średnią długość życia jest znacznie trudniej oszacować. JPMorgan przygotowuje właśnie analogiczne wersje indeksu dla rynku niemieckiego, brytyjskiego i holenderskiego, więc siwiejąca Europa wkrótce zyska możliwość równoważenia systemów emerytalnych.

Otwarte pozostaje pytanie, jakie będzie zainteresowanie inwestorów nowymi produktami, ale można przypuszczać, że w sytuacji, gdy rządowe obligacje stają się coraz mniej bezpieczne, być może więcej instytucji finansowych zamiast podejmować ryzyko polityczno-gospodarcze zechce zwiększać ekspozycję na ryzyko demograficzne. Agencja Standard&Poor’s w raporcie „Global Aging 2010” szacuje, że przy zachowaniu obecnych trendów demograficznych w 2050 r. dłużnikiem netto nie będzie tylko rząd Arabii Saudyjskiej i Norwegii, a 60 proc. wszystkich krajów będzie posiadać rating śmieciowy. Ta niezbyt optymistyczna prognoza potwierdza, że już dziś potrzebne są praktyczne rozwiązania dostosowujące długoterminowe problemy rządów i ubezpieczycieli do potrzeb krótkoterminowych inwestorów.

Łukasz Wróbel