Giełda - skuteczny barometr gospodarki?

Przeczytaj także: Philly Index, ESI, NY Index i Beżowa Księga

Portal IPO.pl zauważa, że akcje na polskiej giełdzie zaczęły spadać od lipca 2007 roku, mimo tego dane makroekonomiczne obrazujące stan gospodarki jeszcze przez kilka miesięcy nie wskazywały na pogorszenie się sytuacji. Zapewniano inwestorów, iż spadki na giełdzie nie odzwierciedlają kondycji gospodarki oraz że mają charakter przejściowy. Sytuacja na rynkach przybrała jednak inny obrót i potwierdziła tezę, że giełda jest barometrem gospodarki.

Wśród uczestników giełdy dominują znaczące podmioty takie jak banki czy fundusze inwestycyjne. Mają oni dostęp do wielu informacji wewnętrznych, o których nie wie przeciętny inwestor. Korzystają z różnych analiz ekspertów dotyczących kondycji danej spółki czy potrzeb konsumentów. Dużą rolę odgrywają insiderzy, którzy z dużym wyprzedzeniem potrafią określić przyszłą sytuację finansową spółek. Dysponują często tajnymi informacjami, które mimo ogólnie przyjętego zakazu są wykorzystywane przez uprzywilejowanych graczy rynkowych.

W okresie zbliżającej się bessy uczestnicy rynku zaczynają sprzedawać akcje, co powoduje znaczy spadek ich ceny. Przedsiębiorcy zniechęceni są do nowych emisji. Zmniejsza się ich kapitał, który chcą przeznaczyć na inwestycję, co przekłada się odpowiednio na ich perspektywy rozwojowe. Wynikiem tego jest spadek zatrudnienia w danej spółce. Zaczynają wytwarzać mniejszą liczbę dóbr i usług, co w konsekwencji wpływa negatywnie między innymi na produkt krajowy brutto. Konsumenci zaczynając dostrzegać złą sytuację przedsiębiorstw zniechęcają się do dalszego inwestowani, szukają bezpiecznych instrumentów finansowych, co powoduje między innymi ogólny spadek popytu w gospodarce. Można powiedzieć, że powstaje błędne koło, przedsiębiorstwa zwalniają pracowników, ci z kolei muszą ograniczać konsumpcję, więc nie mają środków na zakup dóbr wytwarzanych przez spółkę, co jedynie pogarsza kondycję finansową podmiotów gospodarczych.

Odwrotna sytuacja ma miejsce w okresie dobrej koniunktury. Przedsiębiorstwa chętniej sięgają po kapitał w formie emisji akcji. Zgromadzone środki przeznaczają na swój rozwój, zwiększają zatrudnienie, wytwarzają większą liczbę dóbr. Konsumenci zaczynają inwestować na giełdzie, kupują akcje zwyżkowe, co pozwala im przeznaczać coraz więcej środków na konsumpcję innych dóbr. Powyższe czynniki wpływają na znaczący wzrost popytu w gospodarce, a więc przekładają się na szereg wskaźników makroekonomicznych.