Budżet domowy w dobie pandemii. Jak o niego zadbać?

Przeczytaj także: Budżet domowy w czasie pandemii. 5 praktycznych wskazówek

Wprawdzie o tym, że bieżący rok może przynieść pogorszenie sytuacji gospodarczej naszego kraju i kondycji finansowej Polaków mówiło się już przed dobrymi kilkoma miesiącami, to nikt jednak nie spodziewał się, że kryzys nadejdzie tak szybko i zakrojony będzie na tak ogromną skalę.

Wraz z zamrożeniem gospodarki wielu Polaków straciło możliwość zarobkowania, co pociągnęło za sobą poważne obawy o budżet domowy, zwłaszcza u tych, na których barkach spoczywa obowiązek comiesięcznego spłacania rat z tytułu zaciągniętych kredytów. Sytuacja jest wprawdzie trudna, ale z całą pewnością nie jest zupełnie beznadziejna. Z pomocą kredytobiorcom przychodzą niższe stopy i wakacje kredytowe. Dla tych, którzy dopiero gromadzą fundusze na wkład własny do kredytu lub zakup mieszkania, pomocny może okazać się rządowy pomysł dopłat do czynszu dla najemców.

Raty w dół, ale nie dla wszystkich i nie od razu

Decyzją Rady Polityki Pieniężnej z 08 kwietnia br. stopa referencyjna NBP spadła o kolejne 0,5 pkt. procentowego, co od początku marca oznacza jej spadek z 1,5% do 0,5%. Taka decyzja spowodowała spadek WIBOR-u, czyli stopy procentowej, która – razem z marżą banku – składa się na oprocentowanie kredytów hipotecznych. Niestety nie odczują tego wszyscy kredytobiorcy.

- Obniżka wpłynie tylko na oprocentowanie kredytów zaciągniętych w złotówkach, z oprocentowaniem zmiennym. Jednak zmiana naszego oprocentowania nie musi nastąpić z dnia na dzień po decyzji RPP. Zależy to głównie od tego, w jakim miesiącu podpisywaliśmy umowę kredytową lub wypłacaliśmy nasz kredyt, a także czy nasz bank stosuje WIBOR 3- czy 6-miesięczny. Pierwszy powoduje „rewizję” naszego oprocentowania co trzy, a drugi co sześć miesięcy. Ci, których warunki kredytowe przewidują aktualizację podstawy oprocentowania w kwietniu, mogą niższe raty płacić już od tej najbliższej. Jednak te osoby, które miały je aktualizowane na początku marca, na skutki obniżenia stóp procentowych poczekają do czerwca lub nawet do października, jeśli oprocentowanie ich kredytu oparte jest o WIBOR 6-miesięczny – mówi Tomasz Bujański z ANG Spółdzielni.

Obniżka wysokości raty zależy od dokładnych parametrów kredytu, takich jak: kwota, okres kredytowania, marża banku oraz rodzaj rat (równe lub malejące). Z wyliczeń ANG Spółdzielni wynika, że przy kredycie hipotecznym na kwotę 230 tys. zł na 30 lat i marżą 2%, spłacanym w ratach równych, rata powinna spaść z poziomu ok. 1060 zł (przy stawce WIBOR 3M z początku marca w wysokości 1,71%) do ok. 930 zł po uwzględnieniu aktualnego poziomu WIBOR-u, co daje oszczędność ok. 130 zł.

Wakacje kredytowe wspomogą budżet domowy rzetelnych kredytobiorców

Dla tych, którzy już teraz zmagają się z problemami finansowymi uniemożliwiającymi zapłatę miesięcznej należności za mieszkanie, banki przewidują możliwość skorzystania z tzw. wakacji kredytowych, czyli zawieszenia konieczności regulowania zobowiązań na 3 lub 6 miesięcy. Z tego rozwiązania mogą jednak skorzystać tylko te osoby, które regulują należności w terminie.

Banki proponują dwie opcje. Pierwsza, to zawieszenie raty kapitałowej, co oznacza, że musimy zapłacić jedynie odsetki. Jest to mniej opłacalne dla stosunkowo niedawno zaciągniętych kredytów ze stałą ratą, ponieważ na początku kredytowania dużą część raty stanowią właśnie odsetki. Drugą opcją jest zawieszenie raty kapitało – odsetkowej. Takie rozwiązanie, choć w trudnej sytuacji korzystne, niestety spowoduje wzrost wysokości miesięcznych opłat w późniejszym czasie, ponieważ niezapłacone odsetki zostaną doliczone do kapitału. W tarczy antykryzysowej 3.0 planowane są zapisy o ustawowym zawieszaniu rat na trzy miesiące bez naliczania odsetek.

- Zawieszenie rat to dobra opcja dla tych, którzy faktycznie mają problem z zapłatą miesięcznych należności. Korzystanie z tej możliwości przez pozostałe osoby nie jest opłacalne, ponieważ zwiększa koszt całkowity kredytu. Dobra wiadomość jest taka, że z zawieszenia rat można obecnie skorzystać bez względu na wiek. W innych okolicznościach banki sprawdzały, czy przewidywana data zapłaty ostatniej raty po odroczeniu nie zostanie przekroczona w kryterium wieku, wynoszącym zwykle 70 - 80 lat. Co istotne wakacje kredytowe nie mają także wpływu na punktację w BIK – mówi Katarzyna Dmowska z ANG Spółdzielni.

Budżet domowy najemcy z dopłatą do czynszu

Jednym z nowych rządowych pomysłów jest umożliwienie uzyskania dopłaty do czynszu dla osób, które borykają się obecnie z trudniejszą sytuacją finansową. Pomoc przewidziana jest dla wynajmujących mieszkanie od innych osób, czyli będą mogły z niej skorzystać także ci, którzy zbierają środki na własne, wymarzone lokum lub niezbędny do uzyskania kredytu hipotecznego wkład własny. Przepisy mają dotyczyć wszystkich najemców mieszkań komunalnych, towarzystw budownictwa społecznego, spółdzielczych czy wynajętych od osoby prywatnej lub od firmy, którzy spełnią kryterium dochodowe. Od niego będzie też zależała wysokość dopłaty, która może wynieść nawet 1500 zł.