Mieszkanie dla Młodych: jakie dofinansowanie?

Przeczytaj także: Mieszkanie dla Młodych: trudne pytania o beneficjentów

Kontrowersyjną kwestią pozostaje podstawa naliczania kwoty dofinansowania, czyli wskaźniki odtworzeniowe. W zależności od lokalizacji kupowanego mieszkania dopłata może być wyższa lub niższa od stawek rynkowych. Na przykład wskaźnik w Bydgoszczy jest zaledwie o 161 zł niższy niż w Warszawie, a różnica mediany ceny transakcyjnej w obu miastach to 4141 zł. Innymi słowy, osoba kupująca 50-metrowe mieszkanie w Bydgoszczy dostanie prawie taką samą dopłatę jak kupujący w Warszawie. W pierwszym przypadku dofinansowanie wyniesie maksymalnie 14,5 proc. ceny mieszkania (licząc wg 20-proc. stawki dofinansowania i porównując ją do mediany cen transakcyjnych liczonej przez Open Finance), a w Bydgoszczy będzie to 29,2 proc.

Osoba, która otrzyma dofinansowanie, w okresie pięciu lat nie będzie mogła sprzedać mieszkania ani go wynająć lub zmienić sposobu użytkowania w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych (np. na lokal usługowy). Odpada też zakup innego lokalu mieszkalnego, z wyłączeniem otrzymania go w spadku lub w efekcie zawarcia związku małżeńskiego. Jeśli dojdzie do któregoś z w/w zdarzeń kredytobiorca będzie musiał zwrócić do BGK dofinansowanie, ale nie w całości, a jedynie proporcjonalną część (iloraz liczby pełnych miesięcy pozostających do zakończenia pięcioletniego okresu i liczby 60). Obowiązek poinformowania BGK (np. za pośrednictwem swojego banku) o zajściu takiego zdarzenia leży po stronie kredytobiorcy i ma on na to 30 dni od dnia transakcji. Maksymalnie po 60 dniach trzeba zwrócić pieniądze na rachunek Funduszu Dopłat. Jeśli klient uniknie przekazania tej informacji, będzie musiał oddać dopłaty wg w/w wzoru wraz z odsetkami ustawowymi.

Tu jednak ustanowiono wyjątek, że jeśli mieszkanie zostanie sprzedane po co najmniej trzech latach, a środki z niego pozyskane zostaną w ciągu najbliższych dwóch lat przeznaczone na zakup innego lokalu mającego zaspokoić potrzeby mieszkaniowe, dofinansowania nie trzeba będzie oddawać.

Ustawa ma zmotywować deweloperów do zakładania rachunków powierniczych, gdyż mówi wyraźnie, że jeśli kredytobiorca kupuje mieszkanie od dewelopera to dofinansowanie zostanie przekazane na rachunek powierniczy, co oznacza, że osoba kupująca mieszkanie w inwestycji nie posiadającej rachunku nie będzie mogła otrzymać dofinansowania. Wprawdzie tzw. ustawa deweloperska (weszła w życie pod koniec kwietnia 2012 roku) nałożyła na deweloperów obowiązek prowadzenia rachunków deweloperskich, ale jest wyjątek: obowiązek ten nie dotyczy nieruchomości wprowadzonych do sprzedaży przed wejściem ustawy w życie. A w sytuacji sporej nadpodaży nowych mieszkań można przypuszczać, że część z nich nie ma rachunku deweloperskiego, bo została wprowadzona do sprzedaży przed końcem kwietnia 2012 roku.

Według szacunków tworzących ustawę „o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych” (odpowiedzialne za nią jest Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej) liczba beneficjentów programu Mieszkanie dla Młodych wynosić będzie ok. 36,5 tys. rocznie, co oznacza ok. 600-700 mln zł rocznych kosztów dla skarbu państwa. Ministerstwo oczekuje, że do programu przystąpi ok. 20 banków. Z punktu widzenia potencjalnych klientów kluczowe jest kiedy program wejdzie w życie. Z zapowiedzi ministra można wywnioskować, że prawdopodobny termin to połowa 2013 roku.