Lokata jednodniowa opodatkowana czy nie?

Przeczytaj także: Lokaty jednodniowe: zysk trzeba oddać?

Banki oferują klientom tzw. lokaty antybelkowe. Ich założeniem jest wypłacanie na tyle niskich odsetek, aby w związku z obowiązującymi przepisami dotyczącymi zaokrągleń nie powstał obowiązek zapłaty podatku. Na przykład: przy wypłacie odsetek 2,49 zł podstawa opodatkowania wynosi 2 zł, a zryczałtowany podatek 19% wynosi 38 groszy, czyli po zaokrągleniu 0 zł. W ciągu roku jednak kwota odsetek może wynosić nawet 365 x 2,49 zł czyli 908,85 zł. Co wtedy?

W prasie pojawiły się doniesienia, w związku z którymi podatnik miałby być zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego we własnym zakresie - właśnie z tego powodu, że 19% od 900 zł to więcej niż 0 zł, przy założeniu, iż niewykonanie obowiązku przez płatnika nie zwalnia podatnika z konieczności zapłaty podatku.

Portal PIT.pl podaje, że niemniej jednak w przypadku dochodów (przychodów) z odsetek nie mamy do czynienia z dochodem (przychodem) ze źródła przychodów, zdefiniowanym w ustawie o PIT, która to kategoria dotyczy dochodów całego roku podatkowego. W przypadku zryczałtowanego podatku dochodowego podatek zryczałtowany wypłaca się od jednego z rodzaju przychodów w ramach danego źródła przychodów i podatek ten pobiera się od jednej konkretnej wypłaty, nie od ich sumy. Jedyna sytuacja, gdy tego rodzaju dochody są sumowane, ma miejsce przy tzw. małych umowach zlecenia, gdzie suma wypłat w danym miesiącu wpływa na sposób opodatkowania całości. Nie jest to jednak wyjątek od reguły, jeżeli bowiem wypłaty mieszczą się w limicie, to każda z nich jest opodatkowana albo nie (gdy jest to kwota poniżej 2,5 zł). Reasumując, bank-płatnik - dokonując wypłaty kwoty poniżej 2,5 zł - nie jest po prostu zwolniony z obowiązku poboru podatku, który to podatek powinien później uiścić ewentualnie klient, ale płaci niejako ustalony już podatek, który w danym wypadku wynosi 0,00 zł.

Nie ma więc znaczenia, czy podatek płaci płatnik czy podatnik, ale jedynie to, co jest podstawą opodatkowania. Podstawą opodatkowania są zaś konkretne przychody (wypłaty), a nie ich suma w roku podatkowym.

Eksperci z PIT.pl zauważają, iż w art.30a ust.6 ustawy o PIT wskazano, iż podatek 19% pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, natomiast w ust.11, gdzie mowa jest o wykazywaniu w zeznaniu, mowa jest o wykazywaniu przychodów. Oznacza to, że w ciągu roku podatnik uzyskuje nie jeden wielki zbiorczy przychód, ale wiele przychodów, skoro może nawet kilka z nich wykazywać w zeznaniu rocznym. Zatem w rozumieniu art.30a ustawy o PIT przychód, od którego raz i ostatecznie pobiera podatek bank, to przychód stanowiący jedną wypłatę z danego tytułu. Podatek przy okazji wypłaty rozliczany jest zaś ostatecznie.

Zdaniem PIT.pl nie można szukać definicji przychodu całorocznego jako podstawy opodatkowania ryczałtem 19%, gdyż przepis art.26 ust.1 ustawy o PIT wyraźnie wskazuje, że podstawą opodatkowania jest dochód (całoroczny), z zastrzeżeniem m.in. przepisu art.30a, który ostatecznie reguluje tę kwestię.

Eksperci również dodają, że skoro żadne przepisy szczególne nie wskazują inaczej, a niepobranie podatku nie nastąpiło z winy podatnika, to za niepobrany podatek odpowiada płatnik, czyli bank, a z kolei bank nie pobrał podatku zgodnie z prawem, bowiem podatek wynosił każdorazowo 0,00 zł. To wyklucza czyjąkolwiek odpowiedzialność. Nie wolno również zapominać o zasadzie, że podatnik musi być świadomy swoich obowiązków. Jeżeli zaś ustawa nie opodatkowuje czegoś wyraźnie, to przychód taki pozostaje nieopodatkowany. Reasumując, przychody z lokat antybelkowych należy uważać za nieopodatkowane.

Niektóre dochody opodatkowane ryczałtem jednak się sumuje albo wykazuje w PIT

Portal PIT.pl zwraca uwagę, iż można jednak wysunąć zarzut, iż niektóre dochody opodatkowane w sposób zryczałtowany sumuje się. Dotyczy to np. zysków ze sprzedaży akcji. W tego rodzaju przypadkach sposób ustalania dochodu do opodatkowania określony jest wyraźnie w innych przepisach, regulujących sposób rozliczania się podatników z dochodu z danego źródła czy z pewnej kategorii transakcji.