Nowe założenia dyrektywy PSD3. Wypłata gotówki w sklepie będzie łatwiejsza?

Przeczytaj także: Liczba wypłat z bankomatów rekordowo niska przez pandemię

Aktualnie w Polsce i w Europie sprzedawca detaliczny może wypłacić gotówkę klientowi i nie musi posiadać licencji jako dostawca usług płatniczych, jednak może się to odbyć tylko w ramach usługi cashback. Cashback to możliwość wypłaty gotówki podczas płatności kartą za zakupy w punkcie handlowym. Klient może poprosić o wypłatę maksymalnie 1000 zł w ramach jednej transakcji – warunkiem jest dostępność gotówki w kasie sklepu.

Proponowane przez Komisję Europejską zmiany zakładają, że sprzedawcy detaliczni będą mogli wypłacać gotówkę klientom, nawet bez konieczności uzyskania licencji lub bycia agentem instytucji płatniczej i bez obowiązku realizowania przez konsumenta zakupów w sklepie. Limit takiej wypłaty zaproponowano w projekcie na 50 euro. Z naszej perspektywy, usługa cashback już dziś zapewnia konsumentom szeroki dostęp do gotówki, zwłaszcza w miejscach, gdzie nie ma bliskości oddziału banku oraz daje swobodę i możliwość wyboru, a zmiana regulacyjna dodatkowo uprości realizację tej transakcji. W okresie wakacji prowadzimy kampanię wspólnie z partnerami Fundacji, która zachęca do zapoznania się z tą usługą - komentuje Joanna Erdman, prezes zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Usługa wypłaty gotówki w kasie zyskuje na popularności. Badanie zrealizowane dla Fundacji Polska Bezgotówkowa w 2022 r. pokazało, że aż połowa Polaków zainteresowana jest możliwością wypłaty gotówki podczas płatności kartą za zakupy w punkcie handlowym. Ze strony konsumentów jest to najbardziej pożądana dodatkowa usługa realizowana poprzez terminal płatniczy. Najchętniej z połączonej usługi płatności kartą i wypłaty gotówki korzystają osoby młode. W przedziale wiekowym 18-24 lat jest ich aż 72% oraz ponad 2/3 (62%) w grupie 25-39 lat.

Z kolei jak pokazują dane Narodowego Banku Polskiego, w IV kwartale 2022 r. przeprowadzono 5,5 mln wypłat sklepowych, a ich wartość wyniosła 894,9 mln zł – ponad 7% więcej w stosunku do poprzedniego kwartału. Na koniec 2022 r. wypłatę gotówki przy okazji zakupów oferowało swoim klientom ponad 280 tys. placówek handlowych – sklepów i supermarketów, placówek pocztowych, stacji benzynowych, hoteli, salonów prasowych i innych punktów handlowo-usługowych.

Propozycje nowych regulacji dla rynku usług płatniczych w Unii Europejskiej mają znacznie szerszy zakres, w stosunku do obecnie obowiązujących, w tym regulacji PSD2, której ewaluację skutków byłem zaangażowany z moim zespołem Centrum Gospodarki i Finansów Cyfrowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nowe regulacje realizują m.in. unijną strategię w zakresie płatności detalicznych, w ramach której, oprócz kwestii rozwoju innowacyjności, konkurencyjności i budowy paneuropejskiej infrastruktury dla płatności cyfrowych w Europie, zawarto także cele odnośnie włączenia finansowego, w tym zapewnienia dostępu do gotówki. W tej ostatniej kwestii można sądzić, że sukces kart płatniczych, w zakresie rozwoju zasięgu akceptacji i dynamicznego wzrostu liczby transakcji, znalazł pewne odbicie w nowych regulacjach. Terminale płatnicze są w nich wskazywane jako ważny kanał dostępu do gotówki, zaraz obok sieci bankomatów. Należy więc liczyć się ze sprzyjającym klimatem dla popularyzacji usługi cashback – dodaje Michał Polasik, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Katedra Gospodarki i Finansów Cyfrowych.

Joanna Erdman, Prezes Zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa,
Michał Polasik, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Katedra Gospodarki i Finansów Cyfrowych, Polasik Research