Branża HR podwaja zaległości

Przeczytaj także: Polskie firmy w coraz większych opałach

Rynek pracy jest bardzo wrażliwy na czynniki gospodarcze. W czasie pandemii firmy pośrednictwa pracy o niemal jedną piątą obniżyły obroty z rekrutacji. Z powodu restrykcji w wielu sektorach doszło do zamrożenia działalności, co wpłynęło na brak zainteresowania nowymi pracownikami lub wręcz na zwolnienia w przypadku zamykania działalności. Kiedy już wydawało się, że sytuacja się ustabilizowała, wybuchła wojna w Ukrainie. Najszybciej zareagowały na nią te branże, w których od lat zatrudniano wielu obcokrajowców, w tym stałych lub kontraktowych pracowników z Ukrainy. Należą do nich głównie branże budowlana oraz logistyczna, w tym transport i magazyny, a także produkcyjna. Od wybuchu wojny, z Polski do Ukrainy wyjechało ponad pół miliona mężczyzn, wcześniej pracujących w tych sektorach. Wielu przedsiębiorców stanęło więc w obliczu braku pracowników wykonawczych, a co za tym idzie braku możliwości realizacji zleceń. W efekcie przedsiębiorstwa z innych branż mogą w obliczu wojny wstrzymywać pewne działania i nie zatrudniać nowych pracowników, czekając na ustabilizowanie sytuacji. Przy takim pogorszeniu koniunktury gospodarczej biznes zajmujący się zatrudnieniem nie uniknął wzrostu zaległości wobec dostawców i banków.

Rosną zaległości i przybywa dłużników

Jak wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor oraz bazy informacji kredytowych BIK, od początku pandemii, z perspektywy całej branży (PKD 78 Działalność związana z zatrudnieniem), wartość nieopłaconych w terminie zobowiązań zarówno kredytowych, jak i pozakredytowych podwoiła się. Suma płatności opóźnionych o min. 30 dni, na kwotę co najmniej 500 zł wobec jednego wierzyciela, doszła po I połowie tego roku do prawie 97 mln zł. Wzrostowi kwoty zaległości towarzyszy również wzrost liczby firm, które są niesolidnymi dłużnikami. Jeszcze na początku pandemii, w marcu 2020 r., było ich 809, a na koniec lipca br. już 1508. Ich liczba wzrosła więc o 86,4 proc. W ciągu ostatnich 12 miesięcy, tj. od lipca 2021 do lipca 2022, liczba niesolidnych płatników z branży rekrutacyjnej zwiększyła się o 650 firm czyli o 75,8 proc.

Rosnąca suma zaległości przy jednoczesnym wzroście liczby niesolidnych dłużników potwierdza, że podjęcie współpracy z przedsiębiorstwem z branży rekrutacyjnej obarczone jest obecnie dużym ryzykiem – zaznacza Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.

To, co niepokoi w ostatnich miesiącach, to nie tylko spadek PKB w II kw. w porównaniu do pierwszego kwartału, ale też bardzo duży spadek wskaźnika PMI. W sierpniu PMI dla polskiego przemysłu spadł do zaledwie 40,9 pkt., czwarty miesiąc z rzędu utrzymując się poniżej poziomu 50 pkt. przyjętego jako wartość graniczna. Taki odczyt sygnalizuje szybki spadek aktywności ekonomicznej działalności przemysłowej. To także najniższy wynik od maja 2020 roku, a nawet jest to jeden z najniższych odczytów w historii.

Tym samym perspektywy wzrostu zatrudnienia nie są dobre. Przy takim pogorszeniu koniunktury gospodarczej biznes rekrutacyjny prawdopodobnie nie uniknie wzrostu zaległości wobec dostawców i banków. A dodatkowo, firmy miewające kłopoty z terminowym rozliczaniem się ze swoimi partnerami biznesowymi i bankami w okresie w miarę sprzyjającej koniunktury gospodarczej, z pewnością będą miały jeszcze większe trudności w przypadku dużego spowolnienia gospodarczego czy wręcz kryzysu gospodarczego – dodaje Sławomir Grzelczak.

Niejednorodna branża zatrudnienia

Branża zatrudnienia nie jest jednak jednorodna, obok podmiotów zajmujących się wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników, funkcjonują też agencje pracy tymczasowej oraz firmy udostępniające pracowników. Ze zgłoszonych do CEIDG lub KRS rodzajów działalności, największe zaległości mają agencje pracy tymczasowej, których niespłacone terminowo zobowiązania od początku pandemii powiększyły się 2,5-krotnie i wynoszą obecnie prawie 40 mln zł. W sektorze tym występuje też najwyższy odsetek firm z kłopotami w rozliczeniach. Płatności opóźnia co dziesiąta firma (10,7 proc.), w sumie jest to 519 przedsiębiorstw (aktywnych, zawieszonych i zamkniętych). Również w pozostałej działalności związanej z udostępnianiem pracowników (PKD 7830) wartość zaległości zwiększyła się prawie 2,5-krotnie, ale w okresie ostatnich 12 miesięcy, tj. od lipca 2021 do lipca 2022. Ze wszystkich branż wchodzących w skład działu 78 Działalność związana z zatrudnieniem, to właśnie w tej branży sytuacja płatnicza najbardziej się pogarsza. Można wręcz mówić o lawinowym wzroście zaległości płatniczych.