Konto IKE czy IKZE?

Przeczytaj także: Oszczędzanie na emeryturę: IKE czy IKZE?

Różnice w sposobie opodatkowania wpłat i wypłat podatkiem PIT w obu planach emerytalnych są istotnym kryterium, na które najczęściej zwraca się uwagę. Jednak są też inne ważne kwestie, które warto przeanalizować. Po pierwsze, przyjmując ten sam próg podatkowy w momencie wpłaty i wypłaty (18% albo 32%), oba rozwiązania podatkowe okazują się tak samo efektywne. Po drugie, nie wiemy w jakiej skali podatkowej będziemy płacić podatek PIT za 20-30 lat – w momencie przejścia na emeryturę i konsumpcji kapitału zgromadzonego w planie emerytalnym. Chociaż przeważają opinie o większym prawdopodobieństwie wzrostu podatków (wtedy IKE miałoby przewagę), to jednak prognozowanie stawek podatkowych w perspektywie kilkudziesięcioletniej przypomina wróżenie z fusów.

Wybór modelu podatkowego będzie najczęściej bardzo subiektywny i powinniśmy wybrać to rozwiązanie, z którym po prostu będziemy lepiej się czuli. Przyjmijmy, że osiągasz wysokie dochody i podlegasz pod drugi próg podatkowy (32%). W takim przypadku masz większe prawdopodobieństwo zaoszczędzenia na podatku PIT wybierając IKZE - jeżeli wstrzymasz się z wypłatą środków do 65 roku życia i zdecydujesz się na wypłaty ratalne przez okres co najmniej 10 lat. Możliwe jest bowiem, że zapłacisz podatek według najniższej stawki podatkowej (18%). Jeżeli jednak będziesz miał wewnętrzne, silne obawy przed wzrostem podatków w przyszłości, to ta potencjalna odległa korzyść zapewne nie będzie stanowiła dla Ciebie szczególnie mocnej zachęty.

Kolejnym kryterium, równie subiektywnym, jest Twoje podejście do bieżących obciążeń i ulg podatkowych. Wybierając IKZE i dokonując wpłaty w maksymalnej możliwej wysokości – 4 030,80 zł, uzyskasz ulgę podatkową PIT w wysokości ok 1 290 zł. Czy taka ulga podatkowa i odroczenie podatku na kilkadziesiąt lat podziała na Ciebie mobilizująco? Jeżeli tak, to masz argument za wyborem IKZE. Odroczenie podatku PIT na okres wypłaty ma nie tylko tę zaletę, że korzyść podatkowa jest odczuwana na bieżąco - co już może stanowić dla wielu z nas skuteczną zachętę do rozpoczęcia oszczędzania na dodatkową emeryturę. Zaletą jest także motywacja do regularnych dopłat w kolejnych latach celem wykorzystywania przysługujących nam przywilejów podatkowych.
Możesz jednak mieć zupełnie inne podejście, szczególnie wówczas, gdy obliczenie limitu wpłat na IKZE nie będzie proste. W danym roku kalendarzowym możemy wpłacić maksymalnie 4% przychodu, jaki osiągnęliśmy w roku poprzednim, od którego zostały naliczone składki na ubezpieczenie emerytalne. W trzech przypadkach obliczenie możliwej kwoty wpłat na IKZE jest bardzo proste. Jeśli w 2011 roku osiągnąłeś przychód wyższy od kwoty 100 770 zł, która stanowi maksymalną podstawę naliczenia limitu - w takim przypadku możesz wpłacić 4 030 zł 80 gr. Jeżeli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą i opłacasz składki na ubezpieczenia społeczne od najniższej możliwej podstawy - 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego - także wówczas kwota odliczenia od podatku PIT w roku 2012 jest stała i wynosi 967,39 zł. Trzeci przypadek to sytuacja, gdy w ubiegłym roku osiągnąłeś przychód niższy od 12-krotności wynagrodzenia najniższego, na przykład na skutek okresowego braku pracy, wówczas limit wpłat na IKZE w roku 2012 wynosi 665,28 zł.

W każdym innym przypadku, chcąc wykorzystać pełny limit wpłat, powinieneś zebrać wszystkie ubiegłoroczne druki RMUA i obliczyć indywidualnie przysługujący Ci limit wpłat na IKZE. Jeżeli osiągasz przychód wyłącznie z umów o dzieło, od których nie odprowadzano składek na ubezpieczenia emerytalne, to nie możesz dokonywać wpłat na IKZE i pozostaje Ci tylko IKE.