Jak nowa upadłość konsumencka sprawdza się w praktyce?

Przeczytaj także: Upadłość konsumencka ma być łatwiejsza i tańsza

Wygląda na to, że nowe przepisy upadłości konsumenckiej zdają egzamin. Sądy masowo ogłaszają upadłość konsumencką na nowych zasadach. Wygląda na to, że strach o to, że sędziowie upadłościowi, przyzwyczajeni do surowych dla dłużników przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, które znają z upadłości przedsiębiorców, będą interpretowali nowe przepisy na niekorzyść konsumentów, był na wyrost. Sędziowie upadłościowi bardzo dobrze zareagowali na nowe przepisy, co powinno skutkować jeszcze większym sukcesem nowelizacji, zgodnie z wolą ustawodawcy.

Upadłość konsumencka jest uprawnieniem osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, a nie obowiązkiem, zatem i interpretacja tej instytucji powinna być pro-konsumencka (i zgodna z duchem nowych przepisów, które są bardzo korzystne dla konsumentów). W praktyce zatem sąd (sędzia-komisarz) oraz syndyk powinni służyć upadłemu konsumentowi pomocą i nasze doświadczenie (głównie z Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, gdzie ogłoszono najwięcej upadłości konsumenckich) wskazuje, że właśnie tak się dzieje.

Po pierwsze sądy działają bardzo szybko. W przypadku nie budzących wątpliwości okoliczności opisanych we wniosku sądy ogłaszają upadłość na posiedzeniu niejawnym, bez przeprowadzania rozprawy. Nie trzeba się zjawiać w sądzie, sąd wydaje postanowienie na podstawie wniosku i załączników. To skraca czas oczekiwania na rozstrzygnięcie z dwóch miesięcy do dwóch tygodni. Natychmiast też przystępuje do pracy syndyk. Dla konsumentów, którzy często nękani są licznymi egzekucjami komorniczymi lub takowe im grożą to dobra wiadomość – można uporządkować swoje sprawy znacznie szybciej. Nie trzeba też fatygować się na rozprawę często w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania.

Po drugie jeżeli nie jest się przedsiębiorcą i spełnia się podstawowe warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej to sądy zazwyczaj przychylają się do wniosku. Co więcej, spotkaliśmy się już z sytuacją, gdzie były podstawy do oddalenia wniosku, ale sąd i tak ogłosił upadłość kierowany zasadami współżycia społecznego i względami humanitarnymi. Po raz pierwszy sąd w ten sposób może pomóc konsumentowi, jeżeli wiek, stan zdrowia czy sytuacja rodzinna na to wskazują, pomimo nie spełniania przez tego konsumenta wszystkich wymogów. Nie spodziewamy się, że stanie się to normą, ale przyjemnie jest popatrzeć jak sąd pochyla się z troską nad dłużnikiem w prawdziwie krytycznej sytuacji.

Po trzecie pieniądze nie stanowią już przeszkody do ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Nie trzeba już mieć odłożonego łatwo zbywalnego majątku (gotówka, ruchomości) na pokrycie kosztów postępowania, jak to muszą nadal robić przedsiębiorcy. Sąd może orzec o tymczasowym przejęciu kosztów przez Skarb Państwa (i wtedy koszty te rozliczane są jak inne wierzytelności przy planie podziału środków z likwidacji majątku) lub nawet przejąć je całkowicie, jeżeli nie ma czego likwidować.

Łatwiej jest też upadać małżonkom. Jeżeli wspólnie zaciągnęli dług, którego nie mogą spłacić, to lepiej jest przejść trudne chwile upadłości tylko raz, ale za to wspólnie. Sądy łączą takie wspólne wnioski w jedno postępowanie, małżonkowie dostają jednego syndyka i łatwiej jest im opanować sytuację.