Czas wyboru: ZUS czy ZUS + OFE

Przeczytaj także: OFE i ZUS czy sam ZUS? Na decyzję pozostały 4 miesiące

Po drugie, limit inwestycji w akcje dla OFE ustalono na poziomie nie niższym niż 75 proc. wartości aktywów. Zrobiono to jednak nie dlatego, żeby zwiększyć ich szanse na zyski, tylko po to, żeby powstrzymać falę wyprzedaży na giełdzie, która mogłaby nastąpić w konsekwencji umorzenia obligacji z portfeli OFE, stanowiących ponad połowę ich aktywów. OFE najprawdopodobniej dążyłyby do modelowego emerytalnego portfela inwestycyjnego, w przypadku którego powszechnie przyjmuje się, że udział akcji powinien zawierać się w przedziale mniej więcej 20-40 proc., a to oznaczałoby konieczność sprzedaży znacznej części posiadanych przez nie akcji. Ten minimalny poziom zaangażowania w akcje dla funduszy emerytalnych co roku będzie zmniejszany o 20 pkt. proc. i zniknie całkowicie dopiero w 2018 roku.

Ale wracając do pytania postawionego na samym początku, co wybrać i czy ten wybór w ogóle będzie miał jakieś znaczenia dla naszej przyszłej emerytury? Wygląda na to, że decyzja – najprawdopodobniej – dla wysokości emerytury nie będzie miała większego znaczenia. Koniec końców pieniądze z OFE i tak trafią do ZUS-u, bo mają być tam stopniowo przekazywane przez ostatnie 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, a potem to ZUS ma się zająć wypłatą emerytur.

Przy OFE warto jednak zostać choćby dla zróżnicowania emerytalnych oszczędności. Trzeba mieć na uwadze, że realne pieniądze, które do nich trafiają, pozostają realne. Są inwestowane w realne, namacalne aktywa, jak akcje czy obligacje firm. Natomiast pieniądze kierowane do ZUS są przeznaczane na wypłaty rent, emerytur i innych świadczeń realizowanych przez Zakład. I niewiele wynika z tego, że ZUS zapisuje wszystko na indywidualnych kontach, bo są to tylko elektroniczne zapisy, za którymi nie kryją się żadne realne pieniądze, tylko zwykła obietnica. ZUS nie może sprzedać akcji czy obligacji, które kupił w naszym imieniu i w ten sposób pozyskać pieniądze na wypłatę naszej emerytury, bo nie posiada takich aktywów. ZUS nie inwestuje w polskie przedsiębiorstwa, dając im kapitał na rozwój i tworzenie miejsc pracy. To OFE pełnią rolę takiego przekaźnika, czyli pomagają w redystrybucji kapitału, która stymuluje rozwój gospodarczy. Sprawiają, że nasze oszczędności emerytalne nie są bezproduktywnie przejadane, tylko służą nam wszystkim zgodnie ze starą biznesową zasadą, że pieniądz rodzi pieniądz.

A chodzi o całkiem spore pieniądze. W wymiarze indywidualnym, niecałe 3 proc. wynagrodzenia może wydawać się kwotą nieznaczną, ale jeśli popatrzymy na całokształt, to robią nam się z tego miliardy. W 2012 roku na konta emerytalne Polaków w OFE wpłynęło blisko 8 mld zł (bez karnych odsetek, płaconych przez ZUS za opóźnienia), a w ubiegłym roku było to ponad 10,2 mld zł. Wcześniej, czyli przed ograniczeniem składki na OFE w maju 2011 roku, było to już ponad 20 mld zł rocznie. Po niecałych trzech miesiącach 2014 roku kwota ta przekracza już 3,1 mld zł, czyli dokonując prostego szacunku, można się spodziewać, że w całym roku mogłaby sięgnąć 12 mld zł. Mogłaby, bo zapewne tyle do OFE nie wpłynie, gdyż wszyscy ich uczestnicy musieliby do końca lipca złożyć oświadczenia, że chcą, aby w dalszym ciągu ich składka kierowana na II filar systemu emerytalnego była dzielona pomiędzy ZUS i OFE, a to jest absolutnie nierealne.

Każdy stojący przed decyzją, czy pozostać przy OFE, czy zrezygnować kierując całość składki do ZUS-u, powinien zadać sobie jedno proste pytanie: kto efektywniej wykorzysta te miliardy złotych, które i tak zostaną potrącone z naszych pensji – ZUS czy polscy przedsiębiorcy?