Rynek pozaskarbowych papierów dłużnych 2007

Przeczytaj także: Emisja obligacji w zastępstwie kredytu?

Jednostki samorządu terytorialnego

Według standardów międzynarodowych zagregowane zadłużenie sektora samorządowego jest niskie. W latach 2004-2006 zagregowana średnioroczna stopa wzrostu zadłużenia wynosiła 14%, ale w relacji do dochodów bieżących zadłużenie pozostawało prawie na niezmienionym poziomie, około 23% w ciągu ostatnich czterech lat. W tym samym okresie wskaźnik spłaty zadłużenia (zadłużenie do nadwyżki bieżącej) spadł z 3,4 lat do 1,8 roku w 2006r. Zgodnie z szacunkami Fitch w 2007r. zadłużenie samorządów wzrosło o około 2 mld zł, ale nie powinno to mieć negatywnego wpływu na ich zdolność kredytową biorąc pod uwagę rosnące dochody oraz lepsze wyniki finansowe na poziomie operacyjnym. Fitch spodziewa się, że w latach 2008-2013, w związku z rosnącymi wydatkami inwestycyjnymi, zadłużenie samorządów będzie rosło. Pomimo, tego w relacji do dochodów bieżących powinno ono pozostać na bezpiecznym poziomie. Niezbędnym jest, aby samorządy generowały odpowiednie wyniki na poziomie operacyjnym, gdyż nadwyżka operacyjna powinna stanowić główne źródło spłaty zadłużenia.

Zdaniem agencji Fitch w 2008r. samorządy lokalne mogą odnotować znacznie mniejszy wzrost dochodów podatkowych niż w latach ubiegłych, m.in. ze względu pogorszenie się koniunktury gospodarczej. Fitch szacuje, że wzrost PKB wyniesie 5,5%, podczas gdy w latach 2006-2007 wynosił ponad 6% rocznie. Dodatkowo wzrost dochodów z PIT, drugiego, co do wielkości źródła dochodów samorządów, może być niższy niż w latach ubiegłych w związku z wprowadzeniem przez Państwo ulgi z tytułu wychowywania dzieci. Zgodnie z prognozami Ministerstwa Finansów w wyniku tej ulgi samorządy stracą ok. 3,4 mld zł, co stanowi ok. 16,7% ich wpływów z podatku PIT w 2006r. Jednak rosnące zatrudnienie oraz płace powinny tę stratę zrekompensować.

Ponadto w 2008 roku może wzrosnąć presja na wydatki operacyjne samorządów w związku z planowanym wzrostem płac nauczycieli. Presja na wydatki operacyjne oraz mniejszy wzrost dochodów podatkowych mogą spowodować pogorszenie się wyników operacyjnych samorządów. Powyższe czynniki oraz wysokie wydatki inwestycyjne w latach 2008-2013 wpłyną na wzrost zadłużenia samorządów.

Inwestorzy

W 2007 roku najbardziej aktywnymi inwestorami na rynku nieskarbowych papierów dłużnych były banki (udział: 38%), które inwestowały głównie w emisje komunalne, papiery bankowe i listy zastawne. Na drugim miejscu są inwestorzy instytucjonalni (fundusze inwestycyjne, emerytalne i firmy ubezpieczeniowe) z udziałem 24,5%, a na trzecim przedsiębiorstwa (udział: 20%). Tradycyjnie banki zachowały swoją pozycję natomiast widać wyraźne ograniczenie zainteresowania inwestycjami w instrumenty dłużne ze strony przedsiębiorstw. Jednym z powodów może być przeznaczanie wolnych środków na inwestycje związane z ich podstawową działalnością, co jest konsekwencją szybkiego tempa wzrostu PKB w 2007 roku.

Natomiast bardzo pozytywnym zjawiskiem jest coraz większe zainteresowanie rynkiem długu inwestorów instytucjonalnych.