Bankowość online i obrót bezgotówkowy IV kw. 2017

Przeczytaj także: Bankowość online i obrót bezgotówkowy I kw. 2017

Przelewy i płatności bezgotówkowe

Przelewy natychmiastowe (tzw. Express Elixir) cieszą się wśród Polaków coraz większą popularnością, czego wyraźnym odzwierciedleniem są statystyki - na przestrzeni całego minionego roku liczba takich transakcji wzrosła o ponad 2,2 miliona sztuk, osiągając w grudniu 2017 r. poziom niemal 5 mln zleceń w skali roku. Imponująco wypada również liczba przelewów tradycyjnych, których wykonano w minionym roku niemal 1,8 miliarda, czyli o przeszło 82 mln więcej niż rok wcześniej, a ich łączna wartość sięgnęła 4,7 biliona zł (wzrost o 340 mld zł rdr). Przeciętna wartość dokonywanego w Polsce przelewu to 2 647 zł , a więc o 70 zł więcej niż rok wcześniej.

Coraz większą popularność widać również w przypadku systemu Euro Elixir, który umożliwia dokonywanie szybkich i tanich przelewów międzybankowych w Euro w ramach Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (SEPA). Przelew dociera do odbiorcy zazwyczaj w ciągu 1 dnia roboczego (niezależnie od tego, czy jest to przelew krajowy, czy międzynarodowy) i kosztuje około 5 zł. W 2017 roku zrealizowano łącznie 27,3 mln transakcji tego typu, o łącznej wartości prawie 156 miliardów Euro.

Bankomaty

Zarówno częstotliwość wypłat gotówki za pośrednictwem bankomatów, jak i liczba samych urządzeń w Polsce z roku na rok maleją. W 2017 r. liczba wypłat gotówkowych za pośrednictwem bankomatów spadła o prawie 30 milionów w porównaniu do danych za 2016 r. Polacy, decydując się na wypłatę z bankomatu, pobierali jednak w tym roku więcej środków niż w roku ubiegłym – średnia wartość pojedynczej transakcji gotówkowej w grudniu 2017 r. wyniosła 499 zł (o 38 zł więcej niż w analogicznym okresie 2016 r.). Łączna wartość wypłat gotówkowych z bankomatów, dokonanych w 2017 roku wyniosła ponad 325 miliardów zł, co oznacza wzrost, w ujęciu rocznym, o ponad 15 miliardów zł. Jednocześnie, średnia wartość jednorazowej wypłaty gotówkowej z bankomatu była w tym roku najwyższa w historii. Po gotówkę do bankomatów w 2017 r. Polacy sięgnęli prawie 680 milionów razy.

Na przestrzeni ubiegłego roku, o 213 sztuk zmniejszyła się także liczba bankomatów dostępnych na polskim rynku. W ujęciu statystycznym, na milion mieszkańców Polski przypada 605 bankomatów, co odbiega od unijnej średniej o prawie jedną trzecią. W Unii Europejskiej na milion mieszkańców przypada bowiem o prawie 300 bankomatów więcej niż w Polsce.

Bankowość internetowa – klienci indywidualni

W grudniu 2017 roku liczba klientów posiadających dostęp do usług bankowości internetowej przekroczyła 35,5 mln osób. To wzrost o 7% w stosunku do 2016 roku; w ciągu samego 2017 roku przybyło ponad 2,3 mln nowych umów dot. usług bankowości internetowej. Wzrosła także liczba aktywnych użytkowników bankowości internetowej (tj. takich, którzy logują się do swojego serwisu bankowości internetowej przynajmniej raz w miesiącu). Na koniec 2017 roku, liczba tego rodzaju użytkowników bankowości internetowej wynosiła 15,89 mln osób (to o ponad 533 tys. więcej niż
w 2016 r.). Przeciętnie, aktywny klient bankowości internetowej wykonywał w 2017 roku 6 przelewów miesięcznie, o średniej wartości 6 648 zł.

Bankowość internetowa – klienci biznesowi

W kategorii klientów biznesowych nie zaobserwowano istotnych zmian – w tym segmencie liczba umów bankowości internetowej jest relatywnie stabilna. Na koniec 2017 roku, dostęp do konta z obsługą bankowości internetowej posiadało 2 362 249 przedsiębiorców z sektora MŚP, a aktywnie swoje konto w 2017 r. wykorzystywało niecałe 1,5 miliona przedsiębiorców. W ujęciu rocznym, liczba przedsiębiorców aktywnie wykorzystujących usługi z obszaru bankowości mobilnej wzrosła o 42 tys. osób. Statystyczny przedsiębiorca aktywnie wykorzystujący usługi z obszaru bankowości internetowej wykonywał w minionym roku 18 przelewów miesięcznie. Średnia wartość miesięcznych rozliczeń aktywnego klienta biznesowego wyniosła w 2017 roku 73 137 zł.

SZCZEGÓŁOWE WYNIKI RAPORTU

Klienci indywidualni

Na koniec IV kwartału 2017 roku liczba klientów indywidualnych posiadających umowy umożliwiają-ce dostęp do usług bankowości internetowej wyniosła ponad 35,5 miliona. W stosunku do kwartału poprzedzającego zanotowano wzrost o ponad 474 tys. (1,35%), zaś w stosunku do IV kw. 2016 roku wzrost wyniósł ponad 2,33 mln (7,03%).

Liczba aktywnych klientów indywidualnych bankowości internetowej (czyli takich, którzy logują się przynajmniej raz w miesiącu) wzrosła w IV kw. 2017 r. o ponad 175 tys. (1,12%). W porównaniu z rokiem poprzednim wzrost liczby aktywnych klientów indywidualnych wyniósł ponad 533 tys. (3,48%).

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP)

Liczba klientów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw mających możliwość korzystania z usług bankowości internetowej na koniec IV kwartału 2017 r. wynosiła ponad 2,36 miliona. W porównaniu do III kw. 2017 roku stan ten oznacza spadek o blisko 24,5 tys. (1,03%). W porównaniu z rokiem ubiegłym zanotowano wzrost liczby użytkowników z MSP o ponad 6 tys. (0,26%).
W stosunku do ubiegłego kwartału liczba aktywnych klientów bankowości internetowej z sektora MSP nieznacznie wzrosła i na koniec IV kwartału 2017 r. wynosiła 1,44 miliona. Jednak od IV kw. 2016 roku ich liczba wzrosła łącznie o ponad 42 tys. (3,01%).

Operacje bezgotówkowe
System Elixir

Elixir to pierwszy w Polsce, elektroniczny system rozliczeń międzybankowych, który od 1994 r. umożliwia sprawną i bezpieczną realizację zleceń płatniczych w złotych - przede wszystkim przelewów i poleceń zapłaty. System Elixir jest kluczowy dla sprawnego funkcjonowania polskiego sektora bankowego. Trzy sesje rozliczeniowe przeprowadzane w każdym dniu roboczym (z wyjątkiem 24 i 31 grudnia, kiedy - o ile są to dni robocze - przeprowadzane są dwie sesje ), pozwalają na przekazywanie środków pomiędzy rachunkami, prowadzonymi w różnych bankach, w ciągu zaledwie kilku godzin.
W IV kwartale 2017 r. ogólna liczba transakcji w systemie Elixir wzrosła o ponad 27 mln szt. (6,33%) w porównaniu do kwartału poprzedzającego. Natomiast w odniesieniu do wartości obrotów, zanotowano wzrost o ponad 102 mld do poziomu 1 285 mld złotych. W ujęciu rocznym nastąpił wzrost o 4,95% w odniesieniu do liczby transakcji i o 9,81% w odniesieniu do ich wartości. Średnia dzienna liczba komunikatów wzrosła o 9,76% względem kwartału poprzedzającego, w przypadku ich wartości odnotowano wzrost o 12,21% w stosunku do III kwartału. Średnia wartość transakcji w IV kwarta-le 2017 r. wyniosła 2 761 zł.

System Euro Elixir

Euro Elixir to system rozliczeń międzybankowych w euro, umożliwiający od 2005 r. rozliczanie płatności w relacjach krajowych i transgranicznych. System jest w pełni dostosowany do standardów unijnych i funkcjonuje w ramach zintegrowanej infrastruktury Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (SEPA). Euro Elixir pozwala na realizację płatności w euro nawet tego samego dnia, niezależnie od tego czy zlecona płatność jest krajowa czy transgraniczna.

W IV kwartale 2017 r. ogólna liczba komunikatów rozliczonych w systemie Euro Elixir w stosunku do III kwartału 2017 r. wzrosła o ponad 414 tys. (5,98%). W ujęciu rocznym nastąpił wzrost o 16,83%, stanowiący ponad 1 mln szt. komunikatów. W omawianym kwartale o 8,67% wzrosła wartość operacji systemu Euro Elixir do poziomu 43,41 mld EUR.

System Express Elixir

System Express Elixir, wdrożony przez KIR w 2012 r., jest pierwszym w Polsce profesjonalnym systemem rozliczeń płatności natychmiastowych. Do głównych zalet systemu należą:

• możliwość natychmiastowego wykonywania płatności w trybie 24/7/365,
• bezpośrednia realizacja przelewu z rachunku bankowego nadawcy na rachunek bankowy od-biorcy,
• brak ryzyka kredytowego dzięki zastosowaniu modelu depozytowego, opartego o rachunek powierniczy prowadzony dla KIR przez Narodowy Bank Polski.

W zakresie ilości i wartości transakcji w systemie Express Elixir, w IV kwartale 2017 r. utrzymuje się wzrostowy trend. Rozliczonych zostało ponad 1,76 miliona przelewów natychmiastowych (wzrost o 51,66%). Wysoki wzrost zanotowano również w wartości obrotów, których wartość na koniec IV kwartału 2017 r. wyniosła ponad 5,47 mld (29,37%). Wzrost liczby komunikatów w ujęciu rocznym wyniósł 95,86% i 72,66% w odniesieniu do wartości obrotów.

Bankomaty

W stosunku do poprzedniego kwartału, liczba bankomatów w IV kw. 2017 roku spadła o 96 sztuk (0,41%). Na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy liczba bankomatów zmniejszyła się o 213 szt. (0,91%).