BIK: co warto wiedzieć?

Przeczytaj także: Scoring BIK: jak połapać się w punktach?

Ocena punktowa (score) to liczba punktów uzyskanych przez klienta w wyniku zastosowania metody punktowej oceny ryzyka kredytowego. Ocena punktowa wyliczana jest na podstawie informacji opisujących klienta lub jego rachunki. W przypadku scoringu oferowanego przez biura kredytowe (takie jak BIK) dane te pochodzą ze zbiorów przekazywanych przez banki (w przypadku BIK również przez SKOK-i i instytucje finansowe udzielające kredytów konsumenckich poza sektorem bankowym). Do wyliczania ocen punktowych stosowana jest odpowiednia, starannie opracowana, formuła matematyczna.

Ocena punktowa jest sumą punktów uzyskanych przez klienta za poszczególne elementy jego profilu (charakterystyki). W przypadku oceny punktowej, naliczanej przez biuro kredytowe, takim elementem może być np. największe opóźnienie w spłatach kredytów posiadanych przez klienta.

Klient, który nie miał żadnych opóźnień w spłatach, dostanie za tę charakterystykę więcej punktów niż np. ktoś, komu już się zdarzyło nie płacić przez dwa czy trzy kolejne miesiące.

Ocena punktowa BIK przyjmuje wartości od 192 do 631 punktów, a dla konsumenta dodatkowo prezentowana jest w postaci gwiazdek (od 1 do 5 gwiazdek).

BIK CZY BIG?

Czasem zdarza się, że Biuro Informacji Kredytowej (BIK) jest mylone z biurami informacji gospodarczej (BIG).

Do BIK informacje przekazują banki, SKOK-i i instytucje finansowe udzielające kredytów konsumenckich poza sektorem bankowym. Są to informacje m.in. o kredytach gotówkowych, hipotecznych, także tych żyrowanych, o debetach w koncie lub zobowiązaniach na karcie kredytowej. Z kolei do BIG-ów, czyli biur informacji gospodarczej przekazywane są m.in. informacje o niezapłaconych rachunkach np.: za energię, telefon, czynsz.

Biuro informacji gospodarczej (BIG) to instytucja, która przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze dotyczące wiarygodności płatniczej konsumentów i przedsiębiorców. W odróżnieniu od BIK, BIG-i działają na podstawie Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych. Biuro Informacji Kredytowej współpracuje obecnie z jednym biurem informacji gospodarczej - InfoMonitor.

Warto też podkreślić, że informacje do BIG-ów trafiają na innych zasadach niż do BIK. Informacje o kliencie, jeśli jest konsumentem, mogą przesyłać do BIG-u tylko wymienione w Ustawie przedsiębiorstwa, w sytuacji jeśli ponad 60 dni zalega z płatnościami swoich zobowiązań na kwotę powyżej 200 zł, a od przesłania do niego listem poleconym wezwania do zapłaty minęło 30 dni. Jeśli jest się przedsiębiorcą informacje o zaległościach powyżej 500 zł może przekazać do BIG każdy przedsiębiorca, który ma z takim biurem podpisaną umowę.

Jak wykorzystywana jest historia kredytowa w innych krajach?

W krajach zachodnich, a w szczególności w Stanach Zjednoczonych, budowanie tzw. pozytywnej historii kredytowej jest standardem. Ludzie już od najmłodszych lat starają się zaciągać drobne kredyty, aby dzięki ich regularnym spłatom, sukcesywnie budować swoją historię. Później jest im dużo łatwiej negocjować kredyty na większe kwoty, w tym długofalowe zobowiązania jak np. kredyt hipoteczny.

W wielu krajach, np. w Stanach Zjednoczonych, budowanie pozytywnej historii kredytowej jest standardem. Konsumenci zaciągają drobne kredyty po to, by dzięki regularnym spłatom, sukcesywnie budować wizerunek osoby godnej zaufania. Tak powinno być również w Polsce, co pomogłoby zminimalizować ryzyko we wszystkich transakcjach, tzn. wszędzie tam gdzie potrzebne jest obiektywne potwierdzenie naszej wiarygodności w regulowaniu zobowiązań finansowych.

We wszystkich krajach Unii Europejskiej kredytodawcy mają dostęp do baz danych, które pomagają im oceniać wiarygodność kredytową klienta. Instytucje, które posiadają takie bazy danych nazywają się biurami kredytowymi, rejestrami bądź agencjami informacji kredytowej. Instytucje te gromadzą dane o historii kredytowej kredytobiorców. Na ich podstawie oceniają ryzyko, które ponoszą przyznając klientowi kredyt. Tak więc normą stało się korzystanie z usług biur kredytowych.