Wypowiedzenie kredytu przez bank

Przeczytaj także: Dodatkowe zabezpieczenie kredytu - czego może żądać bank?

Wystarczą dwie raty

Umowa kredytu zwykle stanowi, w jakim przypadku bank uprawniony jest do wypowiedzenia kredytu. Zazwyczaj postanowienia te nie są korzystniejsze niż rozwiązania ustawowe gwarantujące kredytobiorcom minimum ochrony w tym względzie. Jest tak zwłaszcza w przypadku zobowiązań podlegających ustawie o kredycie konsumenckim, czyli większości kredytów i pożyczek "niegospodarczych" do 80 tys. zł. Wówczas do wypowiedzenia takiej umowy spełnione muszą być trzy następujące przesłanki:

• konsument nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, czyli najczęściej dwóch rat,
• kredytodawca wezwał konsumenta, w trybie określonym w umowie kredytowej, do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy,
• pomimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu konsument nie uregulował zaległości.

Co istotne, termin wypowiedzenia umowy kredytu konsumenckiego nie może być krótszy niż 30 dni. Informacja o skutkach uchybienia postanowieniom dotyczącym zasad i terminu spłaty kredytu powinna się zawsze znajdować w umowie.

W pozostałych przypadkach podlegających Prawu bankowemu (np. przy kredytach inwestycyjnych) poziom ochrony kredytobiorcy jest już niższy. Sprowadza się w gruncie rzeczy do minimalnego okresu wypowiedzenia kredytu, który wynosić powinien 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni.

Umowa może te terminy modyfikować, lecz tylko z korzyścią dla kredytobiorcy. Co do szczegółów, to przepisy odsyłają w tym wypadku do umów kredytowych, które najczęściej przewidują, że do wypowiedzenia może dojść, jeżeli druga strona pozostaje w zwłoce z zapłatą dwóch rat.

---

30 dni - tyle wynosi termin wypowiedzenia umowy kredytu.

---

Utrata zdolności kredytowej

Najczęściej powodem jednostronnego zakończenia umowy z inicjatywy banku są zaległości płatnicze po stronie biorącego kredyt czy pożyczkę. Jednakże prawidłowa obsługa kredytu, zwłaszcza spłaty rat w terminach, jeszcze nie zapewnia w stu procentach ochrony przed ewentualnym jego wypowiedzeniem. Kredytodawca może bowiem obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu bądź w razie utraty przez niego zdolności kredytowej. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie.

W praktyce, w sytuacji gdy zobowiązanie jest regulowane na bieżąco, banki z powyższej możliwości korzystają rzadko. Niemniej tego rodzaju "furtka" istnieje i warto zdawać sobie z tego sprawę, zwłaszcza że banki powinny monitorować zdolność kredytową swoich klientów. Oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy, od której zależy przede wszystkim przyznanie środków, bank dokonuje bowiem nie tylko przed zawarciem umowy, lecz także w czasie jej trwania. Dlatego też w umowach znajdują miejsce postanowienia zezwalające na wypowiedzenie kredytu w razie np. istotnego pogorszenia się sytuacji finansowej kredytobiorcy czy przewidywanej w bliskim czasie utraty jego zdolności kredytowej. W ten sposób bank pozostawia sobie dużo swobody uznaniowej w zakresie decydowania, czy obecny poziom zdolności kredytowej klienta jest wystarczający, czy już uzasadnia podjęcie działań zmierzających do odzyskania części lub całości kredytu pozostającego do spłaty.

W związku z powyższym kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności, a także umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.