Lehman Brothers: historia upadku giganta

Przeczytaj także: Jak upadek Lehman Bros. wpłynął na rynki?

Jak wynika z bilansu przepływów pieniężnych pod koniec maja inwestycje długoterminowe (wartość kredytów udzielonych wszystkim NINJA – No Income, No Job, No Assets) wynosiły prawie 564 mld $, a finansowanie ich oczywiście pochodzi z długu zaciągniętego przez bank na rynku międzybankowym.

Sam dyrektor generalny początkowo wyprzedawał swój majątek, co tylko chwilowo przełożyło w czasie ogłoszenie upadłości. Wśród potencjalnych inwestorów wymieniało się Bank of America oraz banki azjatyckie. Ostatecznie prezes nie zdołał nikogo przekonać do ratowania swojej długoletniej posady i w niedzielę 14 września stało się to, co początkowo wydawało się nieprawdopodobne. Nastąpił nieformalny upadek 158-letniego banku. Następnego dnia został złożony do sądu wniosek o ochronę przed wierzycielami – Lehman Brothers ogłosił upadłość. Jeszcze w weekend toczyły się rozmowy między Fed a potencjalnymi zainteresowanymi, chcącymi kupić upadającego giganta. Zgodnie z publikacjami agencji prasowych, wniosek pokazywał 613 mld $ długu wobec 639 mld $ aktywów. Podano również listę około 100 tys. wierzycieli, wśród których znaleźli się m.in. Citigroup i Bank of New York Mellon.

Firma doradcza Alvarez & Marsal, która przygotowała raport o finansach upadłego giganta, stwierdziła, że gdyby nie pośpiech, udałoby się uratować dziesiątki miliardów dolarów. Lehman Brothers Holding musiał zerwać miliardy kontraktów ze swoimi partnerami handlowymi, gdyby nie to, można by ściągnąć choć część należności banku czy też wyprzedać jego aktywa po wyższej cenie niż tego dokonano. Przed komisją Izby Reprezentantów, badającej przyczyny powstania kryzysu finansowego, zeznawał Richard Fuld, który oznajmił, że po 2000 roku otrzymał łącznie 300 mln $ wynagrodzenia. Z wyliczeń polskich portali biznesowych, wynika, że w samych dwóch latach 2006 i 2007 otrzymał on 53 mln $.

Sprawa Lehmana jeszcze nie dobiegła końca i prawdopodobnie będzie się ciągnęła jeszcze długo. W lipcu 2009 kwota jaka dotychczas została wydana na uporządkowanie finansów i postępowanie upadłościowe to prawie 1 mld $, w tym dla agencji doradczej Alvarez & Marsal LLC (115 mln $), firmy prawniczej Weil Gotshal & Manges (63,7 mln $), a reszta to płace dla bankierów, księgowych i prawników. Wszystko, rzecz jasna, odbywa się za przyzwoleniem amerykańskiego sądu prowadzącego sprawę. Rozwikłanie wszystkich transakcji pochłania najwięcej środków finansowych, co pokazuje skalę skomplikowania instrumentów finansowych i transakcji jakie zawierali finansiści Lehman’a oraz innych banków.

Szansa na sprzedaż całego imperium Lehman Brothers Holding była na wyciągnięcie ręki. Potrzebna była jedynie pomoc rządowa, jakiej oczekiwał Barclays od rządu brytyjskiego lub amerykańskiego, która jednak nigdy nie nadeszła. Spekulacje na ten temat mogą być liczne, jedni mówią, że administracja USA nie chciała angażować swoich środków w tak ryzykowny portfel jaki był w posiadaniu Lehman’a, inni, że to rząd brytyjski obawiał się ryzyka jakie musiałby na siebie przyjąć. Jedno jest pewne, bracia Henry, Emanuel i Mayer nawet nie śnili, że 158 lat po tym jak założyli firmę, Lehman Brothers wstrząśnie światowymi finansami.