Wakacje kredytowe nie dla wszystkich. A co z frankowiczami?

Przeczytaj także: Oprocentowanie kredytów hipotecznych rośnie. Jaki ratunek dla kredytobiorców?

Na wakacje kredytowe od kilku tygodni niecierpliwe czekało setki tysięcy Polaków. Z małym opóźnieniem w stosunku do zapowiadanych dat, z dniem 29 lipca 2022 r. weszła w życie ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Nowe regulacje umożliwiają zawieszenia spłaty nawet 8 rat jednego posiadanego kredytu hipotecznego. O konkretnej liczbie zawieszonych rat decyduje sam kredytobiorca. Pamiętać należy, że okres kredytowania wówczas przedłuża się o miesiące, w których spłata kredytu była zawieszona. Wprowadzone regulacje to forma rządowej pomocy dla kredytobiorców, która ma złagodzić skutek podwyżek stóp procentowych i wysokiej inflacji. Jak tłumaczy aplikantka radcowska Marta Wadas z Kancelarii Kupilas&Krupa, wakacje kredytowe w wielu przypadkach nie zwalniają jednak konsumentów z całości opłat.

Zgodnie z przyjętymi przepisami, w okresie zawieszenia, kredytobiorca nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy z bankiem. W takiej sytuacji nie płaci więc raty kapitałowo-odsetkowej. Pierwsza rata, którą można zawiesić, przypadnie już w sierpniu. Natomiast jeżeli kredyt jest ubezpieczony, kredytobiorca ponosił będzie w tym okresie opłaty z tytułu umowy ubezpieczenia – wyjaśnia aplikantka radcowska, Marta Wadas z Kancelarii Kupilas&Krupa z Bielska-Białej.

Wakacje kredytowe nie dla wszystkich – warunki i forma pomocy

Kredytobiorca może zawiesić maksymalnie 8 rat w latach 2022 i 2023. Przy czym, ustawa definiuje konkretne okresy w których można skorzystać z pomocy. Są to maksymalnie 2 raty w okresie od 1 sierpnia do 30 września 2022 r. i maksymalnie 2 raty w okresie od 1 października do 31 grudnia 2022 r. W 2023 roku można skorzystać ze zwolnienia 4 rat – po jednej w każdym z kwartałów. Kolejną, istotną kwestią są warunki, które muszą spełnić kredytobiorcy. Ostateczne przepisy bowiem wykluczają z grona osób objętych rządową pomocą frankowiczów i inne osoby, które mają kredyty hipoteczne indeksowane lub denominowane do waluty innej niż złoty. Eksperci szacują, że w tej sytuacji ok. 500 tys. kredytobiorców nie będzie mogło skorzystać z wakacji kredytowych. Ponadto z pomocy nie mogą skorzystać kredytobiorcy, którzy zaciągnęli zobowiązanie na zakup nieruchomości pod wynajem i czerpią z niego korzyści finansowe.

Podsumowując, aby ubiegać się o wakacje kredytowe nasz kredyt musi być kredytem hipotecznym w złotówkach, dodatkowo przeznaczonym na nabycie nieruchomości na własny cel mieszkaniowy. Co więcej, wakacje przysługują także osobie, która zaciągnęła kredyt na budowę domu, jak również zakup samej ziemi na cele budowlane – z przeznaczeniem na użytek indywidualny. Należy mieć także na uwadze, że zawieszenie w spłacie rat przysługuje tylko na jeden kredyt. W przypadku, gdy kredytobiorca ma kredyty np. na dwie nieruchomości na cele mieszkaniowe, to z wakacji kredytowych może skorzystać tylko względem jednego wybranego przez siebie kredytu.

Ważne terminy w wakacjach kredytowych

Przepisy dotyczą kredytów zaciągniętych przed dniem 1 lipca 2022 r., których termin spłaty kończy się co najmniej po upływie 6 miesięcy od tej daty. Wnioski o wsparcie można składać od piątku 29 lipca 2022 r. do banku, który udzielił kredytu. Placówki mają obowiązek zapewnić możliwość składania wniosków również za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Należy mieć także na uwadze, że aby skorzystać z wakacji w danym miesiącu, konieczne jest złożenie wniosku przed dniem spłaty raty kapitałowo-odsetkowej za ten miesiąc. Niektóre banki deklarują jednak, że kredytobiorca będzie mieć możliwość złożenia wniosku także w dniu spłaty raty. Po złożeniu wniosku, bank ma 21 dni na potwierdzenie otrzymania wniosku i wskazanie kwoty ubezpieczenia, jednak brak potwierdzenia nie wpływa na rozpoczęcie zawieszenia spłaty.

Na jaką pomoc mogą liczyć frankowicze?

Osoby posiadające kredyt indeksowany lub denominowany nie zostały objęte regulacją ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. W takiej sytuacji pozostaje im jedynie dochodzenie swoich praw na drodze sądowej. Choć przed laty, kredyty frankowe były chętnie oferowane przez przedstawicieli banków jako atrakcyjna alternatywa dla kredytów złotówkowych, to kredytobiorcy zostali wystawieni na niczym nieograniczone ryzyko walutowe. Umowy były sprytnie skonstruowane. Umożliwiały bankom swobodne ustalanie wysokości kursu przeliczenia CHF, co w konsekwencji wpływało na wysokość zadłużenia i rat kredytowych. Bank nie przeliczał franków szwajcarskich według aktualnie średniego kursu, co byłoby najuczciwsze, ale według samodzielnie przeliczanych wartości. Teraz jednak kredytobiorcy mogą dochodzić swoich praw w sporach z bankami.

Obecnie, frankowicze coraz częściej decydują się na wystąpienie na drogę prawną przeciwko bankom. W przeważającej większości tego typu spraw osiągają sukces, a na skutek wydawanych orzeczeń sądów, umowy uznawane (w ogromnej większości przypadków) są za nieważne w całości.– wskazuje aplikantka radcowska, Marta Wadas z Kancelarii Kupilas&Krupa.

Jak wynika z danych publikowanych przez banki, tylko niewielka część kredytobiorców posiadających umowy indeksowane czy denominowane do CHF decyduje się na zawarcie ugody. Ugody oferowane przez banki nie cieszą się szczególnie dużym zainteresowaniem ze strony kredytobiorców, ponieważ proponowane przez banki rozwiązania wcale nie są korzystne. Rośnie natomiast liczba frankowiczów, którzy decydują na drogę sądową.