Upadłość konsumencka przez rozwód? To częsty scenariusz

Przeczytaj także: Upadłość konsumencka domeną kobiet?

Zainteresowanie instytucją upadłości konsumenckiej potwierdzają dane płynące z Ministerstwa Sprawiedliwości. Wynika z nich, że w ciągu 9 miesięcy działania znowelizowanych przepisów polskie sądy zarejestrowały 3 892 wnioski, z czego upadłość ogłoszono w 1 334 przypadkach. Prognozy wskazują, że bieżący rok zakończymy z ok. 2000 upadłości. To znacznie mniej niż zakładały początkowe szacunki przedstawicieli środowiska bankowego, które mówiły o 5-10 tys. bankructw osób fizycznych w 2015 r.

Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor, podkreśla jednak, że nawet gdyby zrealizowały się przewidywania finansistów, to i tak skala upadłości pozostałaby stosunkowo niewielka. Dla porównania, u naszych zachodnich sąsiadów zdarzały się lata, gdy liczba upadłości konsumenckich przekraczała 100 tys., a w Wielkiej Brytanii – 170 tysięcy.

Szansa na nowy start

Mocno restrykcyjne prawo praktycznie uniemożliwiało dotąd ogłoszenie bankructwa osobom fizycznym.

– Tymczasem w każdej zdrowej gospodarce są upadłości i jest to rzecz naturalna. Dobrze, że upadłość możliwa jest już też w Polsce. Dzięki temu procesowi dłużnicy uwalniają się od bagażu długów i dostają szansę na nowy start. Włączenie się w całą procedurę sądu i ustalenie dla ogłaszających upadłość planu spłaty sprawia, że dłużnik nie może dalej unikać wierzycieli, lecz układa się z nimi i w ograniczonej części, ale jednak dług oddaje. Po pewnym czasie może też wrócić na rynek kredytowy – dodaje Sławomir Grzelczak.

Z analiz Biura Informacji Kredytowej i Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor wynika, że przeciętny dług osób bankrutujących, które mają zobowiązania wobec banków, przekracza 160 tys. zł. Podobnie jak we wcześniejszych okresach, wśród ogłaszających upadłość, kobiety wciąż przeważają nad mężczyznami. Ich udział wynosi blisko 57 procent.

Pod względem liczby ogłoszonych upadłości w podziale na województwa, niezmiennie dominuje województwo mazowieckie. Przewaga Mazowsza nad pozostałymi regionami w ostatnim czasie wręcz się powiększyła. Obecnie pochodzi stąd już blisko 28 proc. ogłoszonych upadłości. Drugim województwem pod względem popularności wykorzystania procedury upadłości konsumenckiej jest woj. śląskie. Przypada na nie prawie 11 proc. ogłoszonych przez sądy bankructw osób prywatnych. W kolejnym województwie – wielkopolskim – ogłoszonych zostało mniej niż 10 proc. ogólnej liczby upadłości. Przekładając liczbę ogłoszonych upadłości na liczbę dorosłych mieszkańców województw również widać dominację Mazowsza. Wyższy od przeciętnego udział upadłości konsumenckiej w przeliczeniu na mieszkańców danego województwa zauważalny jest też w woj. zachodniopomorskim oraz kujawsko-pomorskim. Statystycznie najrzadziej sięgają po takie rozwiązanie na Podlasiu i w Opolskiem.

Najwięcej wniosków o upadłość konsumencką składają rozwodnicy, bezrobotni i emeryci

Kto konkretnie najczęściej występuje do sądu o ogłoszenie upadłości? Z badań Joanny Podczaszy, doktorantki na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, wynika, że najwięcej wniosków składają osoby tuż po rozwodzie lub w trakcie rozwodu oraz bezrobotni i emeryci. Jeśli chodzi o profesje, to przekrój jest spory, można wymienić m.in. księgowe, urzędników, brygadzistę z kopalni, lekarzy, pielęgniarki, pracowników banków, inżynierów, zatrudnionych na umowy zlecenie. Przynajmniej taki wstępny obraz pokazują, analizowane przez prawniczkę, dokumenty złożone w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu, Wydział VIII Gospodarczy ds. Upadłościowych i Naprawczych.