Rekomendacja U a zasady ubezpieczenia kredytów gotówkowych

Przeczytaj także: Rekomendacja U: własne ubezpieczenie to drogi kredyt hipoteczny

Nowe reguły są skutkiem wdrożenia tzw. Rekomendacji U, którą w czerwcu 2014 roku wystosowała Komisja Nadzoru Finansowego. Jest to zbiór zasad regulujących rynek bancassurance, czyli ubezpieczeń oferowanych w połączeniu z kredytem bankowym. Zmiana obejmuje wszystkie rodzaje kredytów, w tym najpopularniejsze na rynku pożyczki gotówkowe.

Ubezpieczenia kredytów to powszechnie stosowana przez banki praktyka. Co prawda nie ma żadnego przepisu ustawowego, który uzależniałby zaciągnięcie pożyczki od ubezpieczenia. Jednak brak zgody na nabycie takiego produktu przez klienta w praktyce oznacza często niemożność wzięcia kredytu lub konieczność znalezienia banku, który takiego warunku nie stawia. A takich na rynku pozostało już niewiele. Z drugiej jednak strony ubezpieczenie kredytu oznacza, że klienci nie muszą przedstawiać w banku innych form zabezpieczenia jego spłaty. Do historii przeszli więc żyranci i poręczyciele. Dotyczy to także jednego z najpopularniejszych produktów bankowych, czyli kredytów gotówkowych. Poza tym wiele banków oferuje klientom korzystniejsze warunki kredytowania w zamian za skorzystanie z polisy. Oferowane ubezpieczenia najczęściej obejmują ryzyko na wypadek śmierci kredytobiorcy, utraty zdrowia oraz pracy, a ich koszt w przypadku pożyczek gotówkowych wynosi średnio około 1-1,5 proc. wartości kredytu w skali miesiąca.

Punktem wyjścia do opracowania Rekomendacji U były stwierdzone przez Komisję Nadzoru Finansowego nieprawidłowości w zakresie oferowania przez niektóre banki produktów ubezpieczeniowych. Komisja uznała, że współpraca banków z towarzystwami ubezpieczeniowymi w zakresie bancassurance rozwija się w Polsce ze szkodą dla klientów. Jak się bowiem okazywało, banki, oferując im kredyty, nie wskazywały jednoznacznie, czy występują w roli pośrednika ubezpieczeniowego czy ubezpieczającego. Co prawda wchodząca w życie rekomendacja nie zabrania bankom występowania w charakterze pośrednika ubezpieczeniowego, jednak teraz kredytobiorca będzie musiał być jednoznacznie o tym fakcie poinformowany.

Nowe przepisy kładą większy nacisk na obowiązki informacyjne. Kredytobiorca musi otrzymać od banku tzw. kartę produktu ubezpieczeniowego ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi oferowanego przez bank ubezpieczenia. Ma to poprawić świadomość konsumentów, którzy często traktowali produkty ubezpieczeniowe jedynie jako jedną z formalności niezbędnych do zaciągnięcia pożyczki.

Jak Rekomendacja U wpłynie na sytuację samych kredytobiorców? Banki nadal mogą żądać od nich ubezpieczenia kredytu, ale już nie podpisania konkretnej, narzuconej przez siebie umowy ubezpieczeniowej. W praktyce oznacza to wyeliminowanie oferowanych obecnie wraz z kredytem ubezpieczeń grupowych (zawieranych przez bank na rzecz kredytobiorców). Bank nie będzie mógł także narzucić konkretnego towarzystwa ubezpieczeniowego, a to oznacza, że klient zyska prawo do zawarcia umowy ubezpieczającej każdy rodzaj kredytu (w tym gotówkowego) w dowolnej firmie funkcjonującej na polskim rynku ubezpieczeniowym. Ubezpieczenie to jednak będzie musiało obejmować taki zakres, jakiego wymaga bank.