Konta bankowe: jednolite standardy dla całej UE?

Przeczytaj także: Rynki wschodzące mają banki z potencjałem

Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca jednolitych standardów dla rachunków bankowych składa się z trzech elementów. Przede wszystkim KE chce zwiększyć przejrzystość opłat za użytkowanie kont w różnych krajach tak, aby ułatwić ich porównywanie. W tym celu opracowany zostanie jednolity wzór dokumentu prezentującego koszty prowadzenia rachunku niezależnie od banku. Ujednolicony miałby też zostać format informacji na temat kwot pobieranych z tego tytułu przez banki w poszczególnych okresach. Komisja chciałaby również, aby konsumenci z każdego kraju Unii mieli zapewniony dostęp do co najmniej jednej, niezależnej porównywarki ofert usług bankowych. Większa przejrzystość cen miałaby wspierać konkurencję na rynku w skali całego kontynentu. Dodatkowo Unia chciałaby uprościć proces przenoszenia rachunków pomiędzy bankami w różnych krajach. Opis przebiegu tego procesu, który ma pomóc Europejczykom w swobodnym przelewaniu ich oszczędności z konta na konto w różnych krajach, stanowi sedno trzeciej części projektu nowej dyrektywy.

„Zapewnienie dobrze funkcjonującego systemu bankowego w skali całej Unii i zwiększenie poziomu ochrony interesów europejskich konsumentów jest bezdyskusyjnie pomysłem idącym w dobrą stronę. Należałoby jednak zastanowić się, czy proponowane działania mogą w efektywny sposób pomóc w osiągnięciu tych celów. Największa przeszkoda jest prozaiczna - rynek rachunków bankowych w Unii to tak naprawdę 27 osobnych rynków, różniących się między sobą w fundamentalny nieraz sposób” – zwraca uwagę Patricia Wruuck z Deutsche Bank Research. Każdy z trzech obszarów, których dotyczy projekt nowej dyrektywy, jest dużo bardziej złożony, niż może się wydawać na pierwszy rzut oka.

Dla przykładu, przyjrzyjmy się samej dostępności kont bankowych. Już na tak podstawowym poziomie pojawiają się duże rozbieżności pomiędzy poszczególnymi krajami. Według Banku Światowego, w 2011 r. odsetek osób podsiadających rachunek bankowy w Bułgarii i Rumunii wynosił mniej niż 60 proc., podczas gdy w innych 12 państwach członkowskich konta nie miało zaledwie 5 proc. populacji (dotyczy to państw skandynawskich, Beneluksu, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Austrii, Słowenii i Estonii). Według Banku Światowego poziom ubankowienia w Polsce wynosił w tym samym czasie niewiele ponad 70 proc. Według NBP obecnie wskaźnik ten wzrósł do 77 proc.

W poszczególnych krajach rynki bankowe w bardzo wielu kwestiach znacząco się różnią, choćby pod względem możliwości porównywania opłat za prowadzenie rachunków, procesu obsługi reklamacji, poziomu zaufania do instytucji finansowych, czy wreszcie satysfakcji konsumentów. „Szukając rozwiązań wspierających transgraniczną zmianę usług bankowych należałoby skupić się na takich zaleceniach, które będą uwzględniały warunki charakterystyczne dla każdego kraju” - pisze ekspert Deutsche Bank Research.