Przyszła emerytura obniży zdolność kredytową?

Przeczytaj także: Rekomendacja SII nie taka straszna

Tylko niektóre banki różnicują zdolność

Znajomość tych zasad może być pomocna w wyborze banku, aczkolwiek sam wiek nie przesądza jeszcze o zdolności kredytowej. Potwierdza to odpowiedź banków na pytanie o tę zdolność w przypadku singla zarabiającego 5 tys. zł netto. Poprosiliśmy je o wyliczenie maksymalnej kwoty kredytu w złotych dla czterech przypadków: kobieta i mężczyzna w wieku 30 lat oraz kobieta i mężczyzna w wieku 40 lat.

Uzyskane odpowiedzi wskazują – co może być dość zaskakujące – że aż 13 banków na 16 ujętych w zestawieniu określiło zdolność na tym samym poziomie dla wszystkich czterech przypadków. Tylko trzy – BGŻ, Getin Noble Bank i Credit Agricole – pokazały różnice. Najbardziej widoczne są one w Getin Noble Banku, gdzie 30-latkowie z naszego przykładu mogą liczyć na 489 tys. zł kredytu, co jest najwyższą kwotą w zestawieniu, a 40-latkowie już tylko na 200 tys. zł kredytu. Ta suma nie dość, że jest najniższa w zestawieniu, to jest aż o 60% mniejsza od zdolności 30-latków. Widać więc, że bank wyraźnie preferuje młodych kredytobiorców. BGŻ zmniejszył zdolność 40-latków o 30% względem 30-latków. Z kolei Credit Agricole zmniejszył zdolność, ale tylko kobiety i to nieznacznie, bo tylko o 9%.

Tylko część dochodu

Warto jednak wrócić do banków, które nie wykazały różnic w zdolności bo wydaje się to niespójne z oświadczeniem, że uwzględniają one spadek dochodu po przejściu na emeryturę. Ponieważ wyliczając zdolność bank może przyjąć maksymalnie 25-letni okres spłaty, 40-latek powinien zakończyć spłatę w wieku 65 lat. Zatem jeśli bank przyjmuje, że wiek emerytalny dla obu płci to 60 lat, zdolność 40-latków teoretycznie powinna być mniejsza. Powinna też być mniejsza dla 40-letniej kobiety, jeśli bank przyjmuje, że ona powinna przejść na emeryturę w wieku 60 lat. Tymczasem takiej prawidłowości nie ma, bo różnic w zdolności nie wykazały ani Alior, ani BOŚ, ani Eurobank, ani BZ WBK. Za to spadek zdolności wykazał Getin Noble, choć teoretycznie nie powinien, bo bez względu na płeć, wiek emerytalny w tym banku to 65 lat.

Uzyskane wyniki pokazują więc, że wybór banku przez osoby, które chciałyby zaciągnąć kredyt mieszkaniowy, a powoli zbliżają się do wieku emerytalnego, na przykład mają 55 lat, nie jest rzeczą łatwą. Trudno bowiem przewidzieć, jak zostanie potraktowany nasz obecny dochód w poszczególnych sytuacjach. Różne podejście banków może brać się m.in. ze stosowanych kalkulatorów służących do wyliczania zdolności. Poza tym, banki celowo nie ujawniają szczegółów dotyczących wewnętrznych procedur. Doświadczenia doradców Home Broker pokazują jednak, że do wyliczenia zdolności mogą przyjąć na przykład 60% obecnie osiąganego przez kredytobiorcę dochodu, jeśli w trakcie spłaty osiągnie on wiek emerytalny. Co ciekawe, może się okazać, że taka procedura jest nie do podważenia nawet w sytuacji, gdy kredytobiorca ma już zaświadczenie ZUS o faktycznej wysokości przyszłej emerytury.

Fragment Rekomendacji S

Jeśli okres spłaty ekspozycji wykracza poza wiek uprawniający do nabycia uprawnień emerytalnych, bank powinien uwzględnić w ocenie zdolności kredytowej prawdopodobną zmianę poziomu dochodów kredytobiorcy po nabyciu uprawnień emerytalnych.