Zdolność kredytowa a koszty utrzymania

Przeczytaj także: Kredyty mieszkaniowe: błędy kredytobiorców

Każdy klient składający wniosek o kredyt hipoteczny musi podać jakie ponosi co miesiąc koszty związane z utrzymaniem mieszkania i samochodu, a także ile wydaje co miesiąc np. na żywność czy inne dobra codziennego użytku. To – obok osiąganych dochodów - jedna z kluczowych informacji koniecznych potrzebna do określenia wysokości raty, którą jest w stanie udźwignąć gospodarstwo domowe, a w związku z tym maksymalnej wysokości kredytu, jaki może zaciągnąć. Bank powinien jednak krytycznie podchodzić do deklaracji klientów. Taki obowiązek nakłada na niego m.in. rekomendacja T. Dlatego, w wewnętrznych procedurach, banki określają minimalne koszty utrzymania kredytobiorców. Zależą one m.in. od liczby osób w gospodarstwie domowym, czy miejsca zamieszkania. Jeśli osoba wnioskująca o kredyt zadeklaruje wydatki niższe, bank do obliczenia zdolności kredytowej posłuży się ustalonymi przez siebie szacunkowymi kosztami. Banki niechętnie ujawniają jednak wysokość tych kosztów. Są one „zaszyte” w kalkulatorach kredytowych i nawet doradca finansowy może ich nie znać. Na ankietę Home Brokera dotycząca tych procedur odpowiedziało tylko siedem banków.

Co bank, to metoda

Z ankiety tej wynika, że dla części banków każda kolejna osoba w rodzinie podnosi o taką samą kwotę wydatki gospodarstwa domowego. Taką politykę stosują m.in. Idea Bank, Getin Noble Bank, Nordea czy Deutsche Bank. W efekcie, im większe gospodarstwo, tym proporcjonalnie mniejsze koszty przypadające na osobą. Bardziej skomplikowane zasady mają Eurobank, Polbank, Citi Handlowy. W dwóch ostatnich jednostkowy koszt utrzymania 3-osobowej rodziny jest większy niż 2-osobowej.
Banki różnią się też wysokością minimalnych kosztów, jakie ich zdaniem gospodarstwo domowe musi ponosić co miesiąc w związku z utrzymaniem każdego domownika. Liberalne są w tym względzie Idea Bank i Getin, które zakładają, że jednoosobowe gospodarstwo ponosi koszt minimum 1000 zł, w 2-osobowej rodzinie jednostkowy koszt to 600 zł, a w 5-osobowej – 360 zł. Nordea zakłada z kolei, że w niektórych lokalizacjach osoba samotna musi wydać na utrzymanie przynajmniej 600 zł, w 2-osobowej rodzinie jednostkowy koszt maleje do 450 zł, a w 5-osobowej do 400 zł. Deutsche Bank przyjmuje z kolei, że osoba samotna utrzyma się za 800 zł, a jedna osoba w 5-osobowej rodzinie „kosztuje” już tylko 480 zł (dotyczy to wszystkich lokalizacji poza aglomeracją warszawską, gdzie koszty są większe). W efekcie łączny minimalny koszt utrzymania 5-osobowej rodziny szacowany jest przez banki na kwotę od 1800 zł do 3723 zł dla banków ujętych w naszym zestawieniu.

Jakie wnioski z tych danych mogą wyciągnąć kredytobiorcy? Ci którzy żyją w małych gospodarstwach, jedno- lub 2-osobowych i szukają możliwości maksymalizacji kwoty kredytu, powinni najpierw skierować swoje kroki do tych banków, które przyjmą atrakcyjny dla nich sposób szacowania kosztów. Duże rodziny powinny z kolei zacząć od sprawdzenia oferty banków, które znacząco zmniejszają koszt jednostkowy w miarę wzrostu liczby osób w gospodarstwie domowym.

Trzeba też pamiętać, że obok określonych w standardowy sposób minimalnych kosztów życia, banki mogą też stosować inne procedury pozwalające zweryfikować to co klient deklaruje jako swoje wydatki na utrzymanie. Wydatki te można sprawdzić na przykład analizując operacje na koncie osobistym.