Zmiany w OFE w opinii IGTE

Przeczytaj także: Zmiany w OFE groźne w skutkach wg Lewiatana

IGTE dodaje, że swoboda wiąże się z konkretnymi kosztami. W celu realizacji wypłat dla wspomnianych osób, fundusze będą musiały sprzedawać swoje aktywa. Trudno będzie oszacować liczbę takich ubezpieczonych. Jeśli znaczna liczba osób zdecyduje się na wyjście z OFE, PTE mogą być zmuszone do szybkiego pozbycia się posiadanych akcji i innych instrumentów finansowych. Obniży to ceny sprzedawanych aktywów.

Alternatywnie, zamiast sprzedaży już posiadanych aktywów finansowych, PTE będą tworzyły odpowiednią rezerwę na płynność, lokując napływające składki na rachunkach bankowych lub w porównywalnych inwestycjach o wysokim poziomie płynności. Rezerwa ta, ze względu na trudność oszacowania liczby osób, które w danym momencie podejmą decyzję o przeniesieniu środków do ZUS lub wypłacie jednorazowej z OFE, będzie równa lub zbliżona do potencjalnej maksymalnej kwoty wypłaty. Wzrost ryzyka płynności spowoduje znaczne podniesienie rezerwy na wypłaty. To z kolei negatywnie odbije się na dochodowości portfela OFE (inwestycje w płynne instrumenty finansowe przynoszą bowiem niższą stopę zwrotu, niż pozostałe mniej płynne aktywa). Umożliwienie swobodnej decyzji w kwestii wycofania kapitału wiąże się dla członków OFE z kosztem obniżonych stóp zwrotu.

Straty dla gospodarki

Obniżenie składki spowoduje, że w akcje polskich przedsiębiorstw będzie się inwestować mniej pieniędzy niż dotychczas. Koszt finansowania różnych projektów inwestycyjnych wzrośnie, w związku z czym część tych projektów nie zostanie wdrożona. Obniży to tempo wzrostu dochodu narodowego. Zagadnienie to jest szczególnie istotne w kontekście zamierzonych przez rząd ambitnych planów prywatyzacyjnych. Otwarte fundusze emerytalne będą miały znacznie mniej środków na inwestycje w prywatyzowane spółki.

Niższa alokacja składki wpłynie równie niekorzystnie na projekty infrastrukturalne. Należy pamiętać, że infrastruktura jest kluczowym czynnikiem wpływającym na produktywność gospodarki i tempo wzrostu gospodarczego. Bank Światowy szacuje, że inwestycja rzędu 1% PKB w tradycyjną infrastrukturę powoduje podniesienie tempa wzrostu gospodarczego o 1%.

Odwrót od reformy emerytalnej – demontaż systemu

Wprowadzona 11 lat temu reforma emerytalna była spójnym systemem. Wieloletnia praktyka OFE pokazała jakie mechanizmy należy usprawnić. Propozycja przejęcia części składek odprowadzanych do funduszy emerytalnych marginalizuje znaczenie części kapitałowej systemu, który w pierwotnych założeniach miał odgrywać równie ważną rolę, co I filar. Przy tak niskiej składce II filar nie zgromadzi liczącej się części przyszłego kapitału emerytalnego. Niemal całość zobowiązań emerytalnych przejmie na siebie I filar, co podważy bezpieczeństwo systemu.

Reforma emerytalna, dotycząca kilkunastu milionów obywateli wprowadzana była za zgodą i akceptacją najważniejszych organizacji społecznych, zawodowych i politycznych. Była rodzajem umowy społecznej, koniecznej dla przeprowadzenia tak doniosłych zmian, całkowicie zmieniających zasady gromadzenia i wypłat środków emerytalnych. Zdaniem IGTE propozycje Ministerstwa, demontujące zreformowany system emerytalny dokonują się metodą małych kroków, wbrew tej umowie, łamiąc ją.

Pytania IGTE do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej

Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych oczekuje, że w toku dyskusji nad przedstawionym projektem resort pracy udzieli odpowiedzi na kluczowe pytania. Wokół tych pytań winna toczyć się debata publiczna o zmianach, które pociągną za sobą poważne konsekwencje dla milionów członków systemu emerytalnego i dla polskiej gospodarki:

• Czy na skutek proponowanej przez Ministerstwo zmiany emerytury będą wyższe czy niższe? O ile?
• Czy proponowane zmiany związane są z próbą poprawy księgowej sytuacji finansów publicznych?
• Czy wprowadzone zmiany spowodują zmniejszenie obciążenia FUS-u wypłatami emerytalnymi?
• Jak Ministerstwo zamierza rozwiązać problem ryzyka przejścia związanego ze sprzedażą aktywów zgromadzonych w OFE?
• Jakie zmiany systemowe zmierzające do podniesienia wysokości emerytur przewiduje Ministerstwo w zakresie benchmarków, limitów inwestycyjnych, opłat i sposobów prezentowania wyników inwestycyjnych?
• Jaką kampanię informacyjną dotyczącą tak zasadniczej zmiany w systemie emerytalnym oraz odwrócenia reformy emerytalnej zamierza przeprowadzić Ministerstwo i czy wyniki badań opinii publicznej będą miały znaczenie dla przyjęcia określonego kierunku zmian w systemie emerytalnym?