Fundusze unijne: banki wsparciem w absorpcji

Przeczytaj także: Rząd wspiera rozwój technologii

Pozostałe programy operacyjne to: m.in. Kapitał Ludzki (9,7 mld euro), Innowacyjna Gospodarka (8,3 mld euro) i Rozwój Polski Wschodniej (2,3 mld euro). Wstępny plan Ministerstwa Rozwoju Regionalnego zakłada, że w 2010 roku wydatki na realizację projektów współfinansowanych środkami z Unii Europejskiej wyniosą 44,6 mld zł, z czego wkład samej UE wyniesie ponad 36,7 mld zł, a budżetu państwa przeszło 7,8 mld zł.

Management & Consulting Group zauważa, że od dawna słyszymy zapewnienia, że nastąpi przełom w zakresie konkurencyjności naszej gospodarki, ale po raz pierwszy otrzymaliśmy szansę uczynienia kroku w kierunku realnych zmian. Tą szansą jest właśnie dostęp do znaczących środków unijnych, które w sensownym montażu z krajowymi, mogą pozwolić na szybki postęp. Wykorzystanie środków jest w najbliższych latach jednym z największych wyzwań dla Polski. Skuteczne zagospodarowanie środków publicznych będzie wymagało nie tylko rozsądnego i realnego dostosowania systemu finansów publicznych. Instytucje finansowe powinny skupić się na tym, by trafiać w potrzeby beneficjentów oraz ułatwić im zdobycie możliwie jak najwięcej środków przyznanych Polsce w ramach pomocy z funduszy UE. Chodzi choćby o udostępnienie środków finansowych na współ – i prefinansowanie.

Banki wspomogą absorpcję dotacji?

Banki są naturalnym partnerem w obsłudze zwiększonego strumienia środków rozwojowych płynących z Unii Europejskiej do Polski. Zainteresowanie polskich banków udziałem w procesie absorpcji środków unijnych, i jako otoczenia beneficjentów, widocznie rośnie. Sytuacja rynkowa zmieniła się jednak ostatnimi czasy. W związku ze zmianą warunków rynkowych, rewizji muszą także ulec warunki kredytowania. Banki nadal udzielają i będą udzielać kredytów, jednak robią to w sposób bardziej ostrożny niż dotychczas. W ocenie zdolności kredytowej banki muszą oceniać nie tylko potrzeby klientów, ale także zmieniające się warunki makroekonomiczne, i jak z tego wynika również perspektywy powodzenia przyszłych inwestycji. Dobre projekty nadal będą finansowane, błędem jednak byłoby założenie, że w czasie spowolnienia gospodarczego banki będą udzielać kredytów na takich samych zasadach jak w czasie prosperity.

Mimo to, jak zauważają eksperci, prognozy wskazują, że wartość kredytów udzielanych na cele unijne będzie szybko wzrastać. Bez wątpienia unijne fundusze to dla banków możliwość zwiększenia akcji kredytowej, czyli finansowania inwestycji realizowanych z dofinansowaniem środków unijnych. Jak pokazują badania, suma pożyczek bankowych (przekazanych przez banki komercyjne i spółdzielcze) wzrośnie w 2011 roku o ponad 10,5 mld PLN rocznie - do jego końca udzielą one ponad 35 tys. kredytów na cele unijne na łączną kwotę 43 mld PLN. Można się jednak spodziewać ostrzejszych wymogów stawianych małym i średnim firmom, w mniejszym zakresie ma to dotyczyć dużych przedsiębiorstw. Obostrzenia dotyczą przede wszystkim wymaganych zabezpieczeń kredytów, banki podwyższą także marże kredytów. W pierwszym półroczu tego roku osiągnęły 4,33 mld zł zysku, o połowę mniej, niż w tym samym czasie w 2008 r., kiedy to zysk wyniósł 8,64 mld zł – jak wynika z ankiety przeprowadzonej przez NBP wśród przewodniczących komitetów kredytowych.

Co zaskakujące, nie rzutuje to na oczekiwania banków co do przyszłego kursu polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw – są one najbardziej optymistyczne od czterech kwartałów. Bankowcy zapewniają, że kredyty związane z dotacjami unijnymi nadal są ważną częścią działalności, i nie zmniejszają aktywności na tym polu.