Rejestr dłużników oczami Polaków

Przeczytaj także: Dłużnicy, czyli uczciwość, uniki i wymówki

Fakt, iż nasze dane mogą trafić do rejestru dłużników, nie jest nam obojętny. Dowodem na to są chociażby wyniki trzeciej fali badania Moralność Finansowa Polaków*. Wspólny projekt Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych, BIG InfoMonitor, Ferratum Bank oraz Everest Finanse dowodzi, że 83 proc. Polaków na wieść o tym, że ich nazwisko znalazło się na niechlubnej liście, spłaciłoby dług. 13 proc. sięgnęłoby do kieszeni dopiero wówczas, gdyby wpis zaczął utrudniać im życie, blokując dostęp do kredytów czy zakupów, a 4 proc. nie byłoby skłonnych zapłacić w żadnej sytuacji.

Warto przy tym przypomnieć, że weryfikacja BIG to dziś standardowa procedura sprawdzania rzetelności klientów telekomów, banków czy firm pożyczkowych.

Dobra opinia o biurach rośnie wraz wiekiem respondentów. Najlepiej oceniają ich działalność osoby starsze (powyżej 64 lat), spośród których blisko połowa ocenia je pozytywnie. Wśród osób oceniających biura negatywnie, dominują posiadający problemy ze spłatą swoich zobowiązań oraz tacy, których gospodarstwo domowe nie radzi sobie ze spłatą zaciągniętej pożyczki lub kredytu.

Ankietowani docenili ułatwienie jakie dają BIG-i przy odzyskiwaniu pieniędzy od dłużników. Przekonanie o korzystnej, represyjnej funkcji biur jest dominujące, stwierdziło tak bowiem dwie trzecie badanych. Jedna trzecia badanych wskazała na pomocniczą rolę BIG, pozwalającą uniknąć problemów, których przysparzają nierzetelni kontrahenci.

Z kolei osoby postrzegające BIG-i negatywnie, boją się przede wszystkim trafienia do rejestru przez pomyłkę. Obawy takie wyraziło dwie trzecie respondentów. Negatywnie oceniającym BIG-i nie pasuje również zablokowanie poprzez wpis dostępu do kredytu czy pożyczki, choć to właśnie jedna z głównych funkcji BIG-u, która powinna być naturalnym następstwem niesolidności płatniczej.

Badanie Moralność Finansowa Polaków pokazuje również, że rodacy są skłonni usprawiedliwiać naruszanie przez konsumentów norm prawnych i standardów etycznych w niemal jednej czwartej sytuacji. Uważają tak, mimo że sytuacje te narażają na straty Skarb Państwa, banki, ubezpieczycieli, a nawet najbliższych jeśli rodzinne kontakty nie układają się dobrze.

– Od 1 do 33 proc. osób przymknie oko na nieetyczne działania takie jak praca na czarno, zawyżanie strat przy ubieganiu się o ubezpieczenie, zatajanie informacji, które mogą przeszkodzić w zaciąganiu kredytu, czy też ukrywanie majątku przed komornikiem egzekwującym np. alimenty - wskazuje Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. – Na dodatek skłonność do akceptacji niemoralnych postaw wzrasta, gdy w domu pojawiają się problemy finansowe. Działające mobilizująco na dłużników BIG-i z pewnością mają tu znacząca rolę do odegrania – podkreśla.

Zgodnie z zasadami działania BIG-ów, osoba która spłaci cały dług, znika z rejestru. Na wykreślenie informacji wierzyciel ma do 14 dni, a BIG na uwzględnienie w systemie wprowadzonej zmiany ma do 7 dni. Jeśli któraś ze stron nie dokona koniecznego skreślenia, naraża się na sankcje karne i grzywnę do 30 tys. zł. Po wykreśleniu dłużnika, w BIG nie pozostaje żaden ślad wskazujący na to, że osoba ta czy firma miała wcześniej zaległość.

Informacje o badaniu
*Badanie rekonstruujące obraz moralności finansowej przeprowadziła firma Pactor w marcu 2018 r., na ogólnopolskiej, reprezentatywnej 1000-osobowej próbie Polaków w wieku powyżej 18 lat, metodą CATI.