Franczyza w Polsce. Czy to ma sens?

Przeczytaj także: Rosną inwestycje w sieci franczyzowe

Jak to działa?

Zacznijmy od podstaw – franchising (franczyza) najprościej zdefiniować jako umowę między przedsiębiorcami (franczyzodawcą i franczyzobiorcą). Franczyzodawca bierze pod swoje skrzydła nowego wspólnika, przekazuje know-how (wszelkie informacje o firmie niezbędne do wykonywania działalności pod jej szyldem), udziela mu wsparcia handlowego i pomocy technicznej, natomiast franczyzobiorca z własnej kieszeni finansuje start nowego biznesu i prowadzi sprzedaż jako oficjalny przedstawiciel (pod nazwą franczyzodawcy). Ta zasada jest wspólna dla wszystkich 3 rodzajów franchisingu, którymi są:

• franchising produkcyjny – franczyzobiorca prowadzi produkcję przy użyciu technologii dostarczonej przez franczyzodawcę (najczęściej po zakupie licencji),
• franchising dystrybucyjny – w tym przypadku produkcja leży po stronie franczyzodawcy, natomiast dystrybucją towaru zajmuje się franczyzobiorca,
• franchising usługowy – czyli obsługa klienta franczyzodawcy przez franczyzobiorcę.

Decydując się na którąś z powyższych opcji, należy dobrze przemyśleć swoje działania. Wstępne badanie rynku pozwoli wybrać takiego partnera, z którym współpraca będzie przyjemnością, a wykonywana usługa nie sprawi nam problemu. Większość przedsiębiorców chce wypracować jak największy zysk, przy minimalnym wkładzie własnym. Pierwsze błędy zaczynają popełniać już przy zakładaniu działalności gospodarczej, dobierając np. niewłaściwy rodzaj opodatkowania, lub źle szacując koszty jej prowadzenia. Zapał do pracy często gaszony jest przez realia rynku, a nawet najlepszy franczyzodawca nie zagwarantuje nam sukcesu. Perspektywa łatwego zysku potrafi przyćmić brak istotnych punktów umowy franczyzowej, np. wyłączności terytorialnej, która gwarantuje nam brak tzw. wewnętrznej konkurencji (na określonym obszarze nie mogą działać franczyzobiorcy jednej firmy).

Trudne początki

Co trzeba zrobić, aby dołączyć do grona franczyzobiorców? Przede wszystkim porzucić złudzenia – nie ma nic za darmo. Aby wejść w „spółkę” z firmą matką, należy wyłożyć odpowiednią sumę, zależną od kilku czynników, np.:

• gałęzi gospodarki, w której chcemy się poruszać – wysokość wkładu własnego różni się w poszczególnych sektorach,
• popularność (rozpoznawalność) firmy matki – zasada jest tu prosta, im popularniejsza firma, tym większy Twój wkład finansowy (ale również większe szanse na wysoki zysk),
• zakup licencji, które wiążą się z podjęciem współpracy z daną firmą.

Oczywiście nasze wydatki nie kończą się na etapie początkowym. Jako franczyzobiorca jesteśmy zobligowani (na podstawie zawartej umowy) do terminowego uiszczania na rzecz naszego partnera tzw. opłat franczyzowych. Inaczej rzecz ujmując – wypracowanym zyskiem dzielimy się z firmą matką. Najczęściej jest to 3 – 6% wartości naszej sprzedaży.