Rynek kredytowy III kw. 2014

Przeczytaj także: Rynek kredytowy IV kw. 2013

Kredyty dla przedsiębiorstw

Jak dowiadujemy się z najnowszego opracowania NBP, w III kwartale 2014 r. większość analizowanych banków postanowiła nie modyfikować kryteriów stawianych przedsiębiorcom przy zaciąganiu kredytów (zob. wykres 1). W ujęciu netto największa ilość banków zadeklarowała złagodzenie polityki kredytowej w przypadku kredytów krótkoterminowych skierowanych do sektora małych i średnich przedsiębiorstw (procent netto około 23%). Warto też podkreślić, że około 11% banków zaostrzyło kryteria wobec tych firm z sektora MSP, które ubiegały się o kredyty długoterminowe. Natomiast w przypadku oferty kredytowej skierowanej do dużych przedsiębiorstw, zauważalne było dyskretne złagodzenie polityki kredytowej zarówno w przypadku kredytów krótkoterminowych, jak i długoterminowych (procent netto odpowiednio około 14% i 11%).

Z wyjątkiem kredytów długoterminowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, zmiany polityki kredytowej były zbieżne z przewidywaniami banków sformułowanymi w poprzedniej edycji ankiety.

Ankietowane banki nie zmieniły istotnie warunków udzielania kredytów dla przedsiębiorstw (zob. wykres 2). Trzeci kwartał z rzędu największy odsetek banków zadeklarował obniżenie marż (procent netto około 17%). Jednocześnie około 13% banków zwiększyło maksymalną kwotę kredytu dostępną dla przedsiębiorstw. Pojedyncze banki wydłużyły również maksymalny okres kredytowania oraz obniżyły marże dla klientów obarczonych wyższym ryzykiem (procent netto odpowiednio około 9% i 8%).

W ujęciu netto banki zadeklarowały zaostrzenie nieuwzględnionych w ankiecie warunków udzielania kredytów dla przedsiębiorstw (procent netto około -16%). Banki określiły skalę zaostrzenia jako znaczną i wskazywały m.in. na wzmożenie monitoringu oraz ograniczenie dostępności kredytów dla przedsiębiorstw zaangażowanych w eksport do Rosji i Ukrainy, bądź uzależnionych od importu surowców z tych krajów, jak również dla przedsiębiorstw o istotnym udziale sprzedaży do tych podmiotów z branży węglowej, które znajdują się aktualnie w trudnej sytuacji finansowej.

Banki, które złagodziły politykę kredytową tłumaczyły to przede wszystkim niższym ryzykiem poszczególnych branż (procent netto około 21%, zob. wykres 3), zaliczając do nich w szczególności sektor budowlany oraz branżę metalową, drzewną, meblarską i motoryzacyjną. Około 19% banków uzasadniło łagodniejszą politykę kredytową swoją bieżącą lub oczekiwaną sytuacją kapitałową, zaś zbliżony odsetek banków wskazał na wzrost presji konkurencyjnej (procent netto około 18%). W porównaniu z poprzednim kwartałem wzrósł odsetek odpowiedzi wskazujących na poprawę jakości portfela kredytów dla przedsiębiorstw (procent netto około 11%). Jednocześnie istotnie obniżył się wpływ pozytywnej oceny ryzyka związanego z przewidywaną sytuacja gospodarczą – w ujęciu netto odpowiedzi takiej udzieliło około 8% banków, zaś około 70% ogółu banków nie stwierdziło żadnego wpływu tego czynnika na politykę kredytową.

W opinii banków do zaostrzenia polityki kredytowej przyczyniły się przede wszystkim czynniki nieuwzględnione w ankiecie (procent netto około -12%).

Większość ogółu banków nie odczuła zmian popytu na kredyty dla przedsiębiorstw w III kwartale 2014 r. (zob. wykres 4). W ujęciu netto zmiana dotyczyła wyłącznie kredytów krótkoterminowych dla małych i średnich przedsiębiorstw – spadek popytu w tym segmencie stwierdziło około 14% banków. Na koniec poprzedniego kwartału banki oczekiwały wzrostu popytu we wszystkich kategoriach kredytów dla przedsiębiorstw.